1. Wat is een wee?
Een wee is een samentrekking van de baarmoederspier. Dit heeft als functie om je baarmoedermond rijp te maken, te zorgen voor ontsluiting en uiteindelijk natuurlijk ook om je kindje ter wereld te laten komen. Tegen het einde van je zwangerschap gaat je lichaam zich steeds meer voorbereiden op de naderende bevalling. Je kunt dan onder meer last krijgen van krampen en/ of weeën in je buik en je onderrug. De intensiteit en frequentie hiervan kan verschillend zijn aangezien er verschillende soorten weeën zijn.
2. Welke weeën zijn er?
Er zijn verschillende soorten weeën die je kunt hebben. Ieder type komt voor tijdens een specifieke fase van de zwangerschap en de bevalling en heeft zijn eigen doel. We beginnen met de soorten weeën tijdens elke fase van de zwangerschap en bevalling.
Voorweeën
Zo kun je tijdens je zwangerschap al last krijgen van voorweeën. Doorgaans gebeurt dit in het laatste trimester, maar niet elke vrouw heeft er evenveel last van. Deze weeën worden ook wel oefenweeën genoemd en zijn bedoeld om de baarmoedermond weker te maken en in sommige gevallen te verstrijken. Dit als voorbereiding op de bevalling. Voor ontsluiting zorgen ze echter niet. Veel vrouwen omschrijven voorweeën als een soort menstruatieachtig gevoel. Kenmerkend aan voorweeën is dat ze niet sterker worden, kort van duur zijn en onregelmatig komen.
Ontsluitingsweeën
Gaat je bevalling beginnen, dan gaan de voorweeën over in ontsluitingsweeën. Dit worden dan ook de “echte” weeën genoemd. In het begin zullen deze weeën onregelmatig komen, nog niet al te veel pijn doen en niet zo lang duren, maar zowel de frequentie als de intensiteit neemt naar verloop toe.
Persweeën
In de laatste fase van je bevalling, de uitdrijvingsfase, zul je te maken krijgen met persweeën. Deze weeën zijn dan ook bedoeld om je kindje door het geboortekanaal te krijgen. Voel je ineens een enorme drang om te persen? Dan weet je dat de laatste loodjes zich hebben aangediend. Vaak heb je op dit moment al volledige ontsluiting, maar soms kan het zijn dat je de persweeën nog eventjes moet wegpuffen.
Maar ook binnen bovenstaande weeën wordt er een onderscheidt gemaakt tussen de plaats waar je de weeën ervaart. Je kunt de weeën voelen in je buik, rug en benen.
Buikweeën
Het meest voorkomend zijn toch wel de buikweeën. Hierbij wordt je baarmoeder hard en voel je een kramp in je onderbuik. Buikweeën zijn pijnlijk, maar over het algemeen goed op te vangen.
Rugweeën
Er zijn ook vrouwen die last krijgen van weeën in de rug. Ook deze pijn is afkomstig van de samentrekkingen van de baarmoederspier, welke doorstraalt naar de onderrug. Deze weeën zijn vaak net wat lastiger op te vangen, waardoor ze ook als pijnlijker worden omschreven.
Beenweeën
Tot slot kun je last krijgen van beenweeën. Hierbij straalt de pijn die je voelt uit naar de bovenbenen. Ook deze weeën zijn lastig op te vangen en kunnen erg pijnlijk zijn. De pijn kan samengaan met krampen in de buik, maar dit hoeft niet.
3. Hoe voelt een wee?
Een wee laat zich het best omschrijven als een golf. Je voelt een wee aankomen doordat je baarmoeder zich samentrekt. Deze pijn wordt vervolgens steeds iets heftiger om vervolgens weer af te zwakken. In het begin zal een wee nog niet zo heftig aanvoelen, onregelmatig komen en per keer niet zo lang duren, maar naarmate je bevalling vordert zal dit toenemen. Ook zullen de weeën elkaar sneller opvolgen. Heb je te maken met een echte wee, dan houdt deze ongeveer een minuut aan.
4. Hoe kun je een wee herkennen?
Soms kan het lastig zijn om te bepalen of je bevalling daadwerkelijk is begonnen. Je voelt dan wat krampen, maar dit zouden net zo goed voorweeën of indalingsweeën kunnen zijn die nog niet tot ontsluiting leiden. Er zijn gelukkig een aantal dingen waaraan je een wee kunt herkennen. Echte weeën nemen toe in zowel kracht als in frequentie. Dit laatste kun je eenvoudig bijhouden door te timen. Gebruik een stopwatch of een speciale app op je telefoon. Ook de duur van de wee kun je dan direct zien. Een ontsluitingswee duurt ongeveer één minuut. Daarbij zal deze een duidelijk begin en einde hebben. Denk aan de hierboven beschreven ‘golf’. Dit in tegenstelling tot voorweeën. Een andere manier om een wee te herkennen is om een warme douche te nemen. In het geval van voorweeën nemen deze dan af, iets wat bij een echte wee niet het geval is.
5. Hoe kan je weeën opvangen?
Dat weeën pijnlijk zijn, is een bekend gegeven. Hoe vervelend het ook is je ontkomt er niet aan. Wel is het zo dat iedere vrouw de weeën anders ervaart. Zo heeft de één nu eenmaal een hogere pijngrens dan de ander, maar ook de duur van je bevalling kan van invloed zijn op de pijnbeleving. Gelukkig zijn er een aantal manieren om weeën zo goed als mogelijk op te vangen. Het sleutelwoord hierbij is eigenlijk altijd ontspanning al is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Probeer je niet te verzetten tegen de pijn die je voelt, maar laat je er in meevoeren. Neem ook gerust een andere bevalhouding aan en ontdek wat voor jou prettig voelt. Mits jouw conditie en die van je kindje het toelaten is er veel mogelijk. Sommige vrouwen vinden het fijn om te lopen tijdens een wee of te wiegen met de heupen. Er zijn vrouwen die graag de warmte van een bad hebben om te helpen ontspannen, maar ook een massage van je rug of benen kan helpen om een wee goed op te vangen. Focus op je ademhaling is daarbij altijd belangrijk. Elke wee brengt je dichter bij het verwelkomen van je kindje. Vertrouw op je lichaam en weet hoe krachtig je bent.
6. Vliezen gebroken maar geen weeën; wat nu?
Er zijn maar weinig bevallingen die beginnen met het breken van de vliezen; slechts zo’n tien procent. In bepaalde gevallen, ongeveer 3 op de 10, blijven de weeën vervolgens uit. Om infecties te voorkomen geldt als stelregel dat je niet zomaar langer dan 24 uur met gebroken vliezen mag lopen. Hierbij moet dan wel sprake zijn van helder vruchtwater en een zwangerschapsduur van minstens 37 weken. Er zullen dan ook extra controles plaatsvinden om de conditie van het kindje goed in de gaten te houden. In veel gevallen wordt er tot maximaal 72 uur na het breken van de vliezen afgewacht. Beginnen de weeën niet dan zal je bevalling ingeleid worden.
7. Kan je weeën zelf opwekken?
Met de uitgerekende datum in zicht vragen veel vrouwen zich in af of zij ook iets kunnen doen om de weeën zelf op te wekken. Hoewel dit begrijpelijk is, aangezien een zwangerschap een behoorlijke aanslag op je lichaam is en je simpelweg staat te trappelen om je kleintje in je arm te houden, is het goed om te beseffen dat je kindje doorgaans vanzelf komt als hij of zij daar klaar voor is.
Wil je toch iets doen, dan zou je kunnen zoeken naar manieren die je hier mogelijk bij kunnen helpen. Het drinken van vrouwenmantel thee is iets dat vrouwen veel proberen, naast onder meer drukpuntmassage. Van veel dingen is echter de daadwerkelijke werking niet (voldoende) bewezen, dus houdt rekening met het uitblijven van het gewenste resultaat. Een methode die wel vaak resultaat geeft is het strippen van de baarmoederhals.
8. Weeën zetten niet door; en nu?
Voel je het al een tijdje rommelen, maar zetten de weeën niet door? Dan is de kans groot dat je nog niet te maken hebt met echte weeën maar met het voorbereidende werk. Toch kan het zijn dat je wel al ontsluitingsweeën hebt, maar dit op een bepaald moment stil lijkt te vallen. Je verloskundige zal je adviseren om even een stukje te gaan lopen of om een andere houding aan te nemen. In sommige gevallen kan dit de weeën namelijk stimuleren. Ook het nemen van een warme douche zou effect kunnen hebben. Werkt dit niet of onvoldoende? Dan is de kans groot dat het nodig is om een middel toegediend te krijgen dat de weeën stimuleert.
9. Weeën, wanneer bel je de verloskundige?
Tijdens de controles zal je verloskundige je informeren over de momenten waarop je contact kunt opnemen. Dit geldt zeker voor het moment dat je bevalling aanstaande is. Nu kun je echter last krijgen van weeën, terwijl het dan nog een flinke tijd kan duren voordat het eind in zicht is. Een goede richtlijn die doorgaans gehanteerd wordt, is dan ook om te bellen bij weeën die een uur lang om de drie minuten komen en zo’n zestig seconden duren. Is het je tweede of volgende bevalling? Dan kan het zijn dat je verloskundige je iets anders adviseert. Dit wordt uiteraard vroegtijdig besproken. Twijfel je of je de verloskundige moet bellen of niet? Onthoudt dan dat verloskundigen liever hebben dat je een keer te veel dan een keer te weinig belt.