Wat is je ovulatie of eisprong?
Je eisprong wordt ook wel ovulatie genoemd. Maar wat gebeurd er precies tijdens je eisprong? Je wordt al geboren met ongeveer één miljoen eicellen. Deze eicellen zitten in je eierstokken in follikels of eiblaasjes. Elk jaar sterven er ongeveer 10.000 af. Dit klinkt veel maar rond je eerste menstruatie heb je nog 400.000 eicellen over. Vanaf je eerste menstruatie rijpt er slechts één eicel uit per cyclus. Tot je menopauze heb je ongeveer 400 tot 450 eisprongen.
Iedere vrouw heeft een menstruatiecyclus. Een gemiddelde cyclus duurt 28 dagen en wordt opgedeeld in twee fases. De eerste fase loopt vanaf de eerste dag van je menstruatie, tot aan je eisprong en wordt de folliculaire fase genoemd. Tijdens deze fase groeien de follikels, waar de eicellen in zitten, onder invloed van het hormoon FSH (het follikel stimulerend hormoon). Zodra het grootste follikel een diameter van ongeveer 17-20 mm heeft bereikt produceert de hypofyse piekgewijs het hormoon LH (luteïniserend hormoon) om de eisprong te stimuleren. 36 tot 48 uur na deze LH Piek zal het follikel springen en komt er een eicel vrij; de ovulatie of eisprong. De eicel komt in je eileider terecht en gaat richting je baarmoeder. Klaar om bevrucht te worden. Sommige vrouwen kunnen de eisprong voelen in hun onderbuik, dit staat bekend als middenpijn of ovulatiepijn. Je eisprong vindt, afhankelijk van de duur van je cyclus, plaats tussen de tiende en veertiende dag. Gerekend vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie.
Wanneer zijn je vruchtbare dagen?
Je bent ongeveer twee dagen voor en één dag na je eisprong vruchtbaar. Maar dit is vooral afhankelijk van de sterkte van de zaadcellen van de man. Een eicel kan tot slechts vierentwintig uur na de eisprong bevrucht worden. Zaadcellen kunnen daarentegen gemiddeld drie dagen overleven in jouw lichaam, tot ze de eicel tegenkomen. Als je man sterk zaad heeft kunnen de zaadcellen tot vijf dagen overleven, zwakker zaad kan slechts twee dagen overleven.
Dag voor/na ovulatie | Vruchtbaarheid | Vrijen |
6 dagen voor de ovulatie | Bevruchting zeer onwaarschijnlijk | x |
5 dagen voor de ovulatie | Laag vruchtbaar | |
4 dagen voor de ovulatie | Beetje vruchtbaar | x |
3 dagen voor de ovulatie | Beetje vruchtbaar | |
2 dagen voor de ovulatie | Meest vruchtbaar | x |
1 dag voor de ovulatie | Meest vruchtbaar | |
Dag van de ovulatie | Meest vruchtbaar | x |
1 dag na de ovulatie | Alleen de eerste uren vruchtbaar | |
2 dagen na de ovulatie | Geen kans op bevruchting | x |
Wanneer moet je vrijen om zwanger te worden?
Om de kans op een zwangerschap te vergroten is het verstandig om in de week van je eisprong om de twee dagen te vrijen. Vrij in ieder geval de dag voor of op de dag van je eisprong. Omdat het berekenen van je eisprong niet exact kan, kun je voor de zekerheid ook na de eisprong een keer extra vrijen. Dan vergroot je de kans op een zwangerschap.
Mijn vruchtbare dagen berekenen
Je kunt je vruchtbare dagen berekenen met een menstruatiekalender, testen met een ovulatietest of onze calculator gebruiken.
Je menstruatiecyclus is opgedeeld in twee fasen: de folliculaire fase en luteale fase. Met een menstruatiekalender krijg je meer inzicht in je cyclus en kun je berekenen wanneer je vruchtbaar bent. Als je een onregelmatige cyclus hebt, is de menstruatiekalender minder betrouwbaar. Dan kun je deze dan het beste gebruiken om te weten wanneer je kunt beginnen met een ovulatietest.
Met een ovulatietest kun je de LH piek opsporen. Een ovulatietest kun je op dezelfde manier gebruiken als een zwangerschapstest. Je houdt het teststaafje in je urinestraal of een paar seconde in een bakje met opgevangen urine. Gemiddeld heb je binnen drie minuten het resultaat. De werking van een ovulatietest kan per merk verschillen. Lees daarom voor gebruik altijd de gebruiksaanwijzing.
Waar herken je de eisprong aan?
Een gemiddelde menstruatiecyclus duurt 28 dagen. Als je een gemiddelde cyclus hebt vindt de ovulatie plaats rond de veertiende dag. Maar veel vrouwen hebben geen gemiddelde of regelmatige cyclus. Om toch de kans op een zwangerschap te vergroten is het handig om te weten wat de symptomen van de aankomende eisprong zijn.
Verandering in afscheiding
De baarmoederhals is een smalle gang aan de bovenkant van je vagina die slijm produceert, cervixslijm, baarmoederhalsslijm of afscheiding. Door hormonale veranderingen in je lichaam verandert het baarmoederhalsslijm gedurende je cyclus. Met de Billingsmethode kun je deze veranderingen gebruiken om je aanstaande eisprong te herkennen. Een paar dagen voor je eisprong verandert de kleur en structuur van een gelige, soort brokkelige structuur naar doorzichtig en elastisch. Ook voelt het wat nat en glibberig aan. Deze veranderingen beginnen ongeveer drie dagen voor je eisprong. Je kunt dit testen door met je vingers wat slijm voor je baarmoedermond weg te halen.
Was eerst je handen. Zet vervolgens één been op de toiletbril en breng één of twee vingers via je vagina naar binnen. Haal wat slijm weg voor je baarmoedermond. Als je tussen je vingers draden kunt trekken van het baarmoederslijm is het je “vruchtbare” slijm. Als je dit voor het eerst doet en je nog nooit eerder hebt gekeken naar de kleur en structuur van je afscheiding is het misschien lastig herkennen. Haal dan gedurende je cyclus om de twee dagen wat slijm weg voor je baarmoedermond bekijk hiervan de kleur en structuur. Hoe vaker je dit doet, hoe beter je de verschillen zult gaan zien. Test je baarmoederslijm niet als je opgewonden bent of net na het vrijen, dan kan de structuur en kleur ook afwijken.
Positie baarmoedermond
Een tweede symptoom van je aanstaande eisprong is de positie van de baarmoedermond. Wist je dat je jouw baarmoedermond kunt voelen? Buiten je vruchtbare periode om ligt je baarmoedermond vrij laag en voelt het hard aan. Je kunt het een beetje vergelijken met het puntje van je neus. Onder invloed van oestrogeen verandert dit gedurende je cyclus. Rond je vruchtbare dagen gaat je baarmoedermond wat hoger liggen en voelt zachter aan. Op het moment van je eisprong is de baarmoedermond erg zacht en staat een beetje open. Deze opening, in combinatie met de verandering van structuur van het baarmoederslijm, maakt het gemakkelijker voor zaadcellen om langs de baarmoedermond te komen. Na de eisprong zakt de baarmoedermond weer, gaat het dicht en wordt weer harder.
Je baarmoedermond voelen kan op dezelfde manier als het weghalen van baarmoederslijm. Was eerst je handen. Zet één been op de toiletbril en breng één of twee vingers via je vagina naar binnen. Ook hiervoor geldt, als je dit nog nooit hebt gedaan test dan wat vaker waar je baarmoedermond zich bevindt en hoe deze aanvoelt. Doe dit altijd rond dezelfde tijd, want ook op verschillende tijden op de dag kan er wat verschil tussen de posities zitten.
Ovulatiepijn
Ongeveer één op de vijf vrouwen kunnen hun eisprong ook voelen. Rond de veertiende dag ervaren ze een soort kramp in de buik die een paar uur kan aanhouden. Ook kun je een soort stekende pijn voelen aan de zijkant van je buik. Misschien heb je zelf wel eens wat pijn of ongemakkelijk gevoel gehad in je buik maar dit niet kunnen verklaren. Als dit halverwege je cyclus is zou dit ovulatiepijn kunnen zijn. De pijn verschilt per vrouw en kan variëren van een ongemakkelijk gevoel tot een scherpe pijn.
LH piek
In de eerste fase van je cyclus, de folliculaire fase, groeit het follikel, waar de eicel in zit, onder invloed van het hormoon FSH. Zodra het follikel groot genoeg is, zal de hypofyse piekgewijs het hormoon LH (Luteïniserend Hormoon) afgeven om de eisprong te stimuleren. Dit is de LH Piek, deze duurt ongeveer 48 uur. 36 tot 48 uur na de LH Piek zal het follikel springen en komt er een eicel vrij; de ovulatie of eisprong. Met een ovulatietest kun je jouw LH piek vinden
Verandering in lichaamstemperatuur
12-24 uur na de eisprong stijgt je lichaamstemperatuur met ongeveer 0,3 graden. Met temperaturen kun je erachter komen wanneer je eisprong is geweest. Temperaturen is geen goede methode om erachter te komen wanneer je moet vrijen. De temperatuurstijging vindt pas plaats na de eisprong. Als je op dat moment vrijt, zal de eicel niet meer vruchtbaar zijn als de zaadcellen in de eileider aankomen.
Wil je erachter komen wanneer je eisprong ongeveer is in je cyclus? Meet dan je temperatuur op de eerste dag van je menstruatie, dag 1. Noteer deze temperatuur in een curve. Doe dit vervolgens elke ochtend om ongeveer dezelfde tijd en noteer alle temperaturen in de curve. Zo krijg je jouw lichaamstemperatuur inzichtelijk en kun je de temperatuur verhoging na de eisprong herkennen.
Verhoogd libido en gevoelige borsten
Tijdens je ovulatie veranderen de hormonen in je lichaam. Vlak voor je ovulatie stijgt het testosteronniveau in je lichaam waardoor je meer zin krijgt om te vrijen. Dit is geen betrouwbare methode om te testen wanneer je vruchtbaar bent maar het helpt wel. Heb je naast een hoger libido ook last van gevoelige borsten en zit je rond de 14e dag van je cyclus? Dan is de kans groot dat je vruchtbaar bent.