Vanaf wanneer mag je persen tijdens de bevalling?
Een bevalling verloopt in verschillende fasen; van ontsluiten tot persen. Tijdens de persfase komt je kindje vanuit de baarmoeder door het geboortekanaal naar buiten. Als je in de persfase aan bent gekomen, is het einde dus ook echt in zicht. De persfase begint op het moment dat je tien centimeter ontsluiting hebt.
Voor de geboorte van jullie kindje moeten jullie samenwerken. Het hoofdje van je kindje moet idealiter in de achterhoofdsligging liggen. In deze positie ligt het hoofdje van je kindje naar je baarmoederhals gericht en rust de kin op de borst. Deze positie zorgt voor de minst gecompliceerde bevalling en minimaliseert de kans op complicaties tijdens de bevalling. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ongeveer 95% van de baby’s wordt geboren in de achterhoofdsligging. Slechts 5% ligt in een afwijkende hoofdligging.
Zit je op 10 centimeter ontsluiting en is de persfase begonnen, dan krijg je vaak een enorm gevoel van aandrang, ook wel persdrang genoemd. Soms kan het echter zijn dat je al persdrang hebt, maar nog niet helemaal op volledige ontsluiting zit. Je zult de persweeën dan nog heel eventjes weg moeten puffen. Het kan ook andersom zo zijn: je hebt wel tien centimeter ontsluiting, maar de persdrang blijft nog uit. Dit is niet iets om je zorgen om te maken, vaak komt het binnen afzienbare tijd vanzelf op gang. De verloskundige of gynaecoloog zal het proces goed in de gaten houden en een seintje geven zodra je mag gaan persen. Dit seintje komt dan ook op het moment dat er sprake is van zowel volledige ontsluiting als persdrang. In de meeste gevallen heb je dit seintje niet nodig omdat de persdrang zo sterk is dat je het bijna niet kunt tegenhouden.
Hoe lang mag je persen tijdens de bevalling?
De geboorte van een kindje is een mooi en natuurlijk proces en dit neemt nu eenmaal de nodige tijd in beslag. Zo kan de uitdrijving ook gerust zo’n twee uur duren bij een eerste kindje. Dit wordt doorgaans als grens aangehouden. Hierna moet het kindje toch echt wel ter wereld komen, desnoods met wat hulp. Denk hierbij aan een kunstverlossing of mogelijk een keizersnede. Leidend is altijd de conditie van het kindje en de moeder zelf. Iets dat beide goed gemonitord wordt. Ook de voortgang speelt een belangrijke rol. Is het je tweede of een volgend kindje? Dan gaat de uitdrijving doorgaans sneller en wordt een uur aangehouden als maximale perstijd.
Perstechnieken
Hoe wonderlijk een bevalling ook is, het blijft een flinke klus voor moeder en kind. Leuker is het dan ook niet te maken, maar de juiste perstechnieken kunnen je wel een heel eind helpen.
Persen op gevoel
De natuur heeft het allemaal goed geregeld en jouw lichaam weet precies wat het op welk moment moet doen tijdens een bevalling. De kunst is om hier naar te luisteren en te handelen. Wanneer je rustig probeert te blijven, kun je je gevoel volgen. Een wee bouwt zich op, wat jou de kans geeft om je voor te bereiden op wat komen gaat. Op het hoogtepunt van een perswee kun je vaak niet anders dan meegaan op de golf: persen dus. Zo lang en zo krachtig als dat je op dat moment aankunt. Als je perst op gevoel, probeer je lichaam dan zoveel mogelijk het werk voor je te laten doen en ga hier in mee.
Persen op inademing
Een andere perstechniek is door te persen wanneer je inademt door je neus en tijdens het persen wat lucht via je mond naar buiten laat. Vervolgens adem je weer nieuwe lucht in via je neus en met het persen laat je wederom een beetje lucht via je mond vrijkomen. Dit kun je een aantal keer per wee herhalen.
Persen op instructie
Je staat er gelukkig niet alleen voor en hebt dan ook een deskundige naast je die je kan helpen tijdens het persen. Dit doet je verloskundige grotendeels door het geven van bepaalde instructies over wanneer je moet persen. Het nemen van een grote hap lucht die je vervolgens vasthoudt tijdens het persen is hier het klassieke voorbeeld van. Het komt ook voor dat de verloskundige je vraagt om even niet te persen, maar juist te puffen. Dit om je huid de tijd te geven om mee te rekken en een ruptuur zodoende te voorkomen.
Pershoudingen
Niet alleen de perstechniek is van invloed op de uitdrijving van een kindje, maar ook de bevalhouding die je tijdens de persfase aanneemt. Er zijn verschillende mogelijkheden en het is grotendeels aan jou om te bepalen wat je wilt. Je kunt ook gerust meerdere pershoudingen afwisselen om te kijken wat prettig is. Goed om te weten, is dat de zwaartekracht enorm helpend is. Verticale houdingen zijn om deze reden geschikt, maar kunnen soms meer vermoeiend zijn. Kijk daarom altijd wat goed voelt en pas je houding, indien mogelijk, daar op aan.
Op je knieën
Hoewel het wat onplezierig kan zijn om langdurig op je knieën te zitten, kan dit een goede pershouding zijn. Je bekken is vrij te kantelen en de kans op inscheuren is kleiner.
In hurkzit
Je kunt er voor kiezen om gehurkt te zitten, al leunend op je partner achter je of bijvoorbeeld een stoel of de rand van het bed. Dit is een natuurlijke houding die de bekkenuitgang vergroot. Tevens is dit een houding waarbij de zwaartekracht ondersteunend is. Wel kan deze houding vermoeiend zijn.
Op de baarkruk
De baarkruk is een handig hulpmiddel dat ook ingezet kan worden tijdens de uitdrijvingsfase. Aan de voorkant heeft dit krukje namelijk een uitsparing. De zwaartekracht kan zijn werk doen en de druk op je benen wordt opgevangen doordat je kunt zitten.
In zijligging
Je kunt tijdens het persen ook op je zij gaan liggen. Doorgaans wordt geadviseerd om dit op je linkerzij te doen in verband met de doorbloeding richting de placenta. Het is vooral een prettige houding als je moe bent, al kan de uitdrijving in deze houding juist wat langer duren.
Staand
Tot slot kun je een staande houding aannemen. Je kunt hierbij leunen tegen de muur, je partner of aan je bed hangen. Het is in elk geval een positie, waarbij de zwaartekracht optimaal werkt en je bewegingsvrijheid is zeer groot in deze houding. Merk je dat het vermoeiend wordt, dan kun je vanuit een staande positie gemakkelijk even gaan zitten of liggen.
Persen in bad
Waarschijnlijk heb je ook weleens gehoord van een bevalling in bad. Het is een veel gekozen manier om een kindje ter wereld te brengen en dat is niet voor niks. Een badbevalling biedt namelijk meerdere voordelen. Zo is het voor je kindje prettig om in het water geboren te worden. De overgang vanuit de baarmoeder is op deze manier veel aangenamer, wat rust brengt bij je kindje. Voor jou als barende vrouw heeft ook meerdere pluspunten. Zo kun je eenvoudig afwisselen van houding en neem je eenvoudig een houding aan waarbij gebruikgemaakt wordt van de zwaartekracht. Daarbij is de kans op inscheuren een stuk kleiner. Het warme water maakt je perineum namelijk soepel. Bovendien ontspan je meer waardoor een kindje gemakkelijker door het geboortekanaal komt.
