Wanneer ga je voor het eerst naar de verloskundige?
Gefeliciteerd, je bent zwanger! Zodra je een positieve zwangerschapstest hebt, kun je direct contact opnemen met een verloskundige praktijk bij jou in de buurt, je hebt daar geen verwijzing van de huisarts voor nodig. De praktijk zal dan samen met jou een eerste afspraak inplannen, meestal rond zeven à acht weken zwangerschap. Het is goed om dit al vroeg te regelen, want tijdens de eerste afspraak krijg je belangrijke informatie over leefstijl, voeding, supplementen en wat wel of niet verstandig is in deze beginfase van je zwangerschap.
Wat doet een verloskundige eigenlijk?
Een verloskundige begeleidt je gedurende de hele zwangerschap, bevalling en kraamtijd. Ze houdt in de gaten of jij en je baby gezond blijven en grijpt in als er iets opvallends is. Tijdens de controles luistert ze naar het hartje van de baby, meet je bloeddruk, voelt aan je buik om te controleren hoe je baby ligt en groeit, en bespreekt hoe je je voelt, zowel lichamelijk als mentaal.
Daarnaast geeft ze voorlichting en advies over alles wat met zwanger zijn te maken heeft: voeding, werk, klachten, seksualiteit en de voorbereiding op de bevalling. Als er iets is dat extra medische zorg vraagt, bijvoorbeeld een hoge bloeddruk of groeiachterstand van je baby, verwijst ze je door naar een gynaecoloog.
De verloskundige is dus niet alleen een zorgverlener, maar ook een coach, vertrouwenspersoon en vraagbaak. Je kunt met al je vragen bij haar terecht, groot of klein. Samen met jou zorgt ze ervoor dat je goed voorbereid, met vertrouwen en in je eigen kracht door je zwangerschap gaat.
De eerste afspraak: kennismaking en intake
De eerste afspraak is meestal een intakegesprek. Dit duurt ongeveer drie kwartier tot een uur en is bedoeld om jou, je gezondheid en je situatie goed te leren kennen. De verloskundige neemt de tijd voor je, luistert naar je verhaal en bespreekt alles wat van belang is voor een gezonde zwangerschap.
Ze zal vragen stellen over:
- Je medische achtergrond: heb je bepaalde ziektes, allergieën of gebruik je medicijnen?
- Eventuele eerdere zwangerschappen: hoe verliepen die, en waren er complicaties?
- Je leefstijl: rook je, gebruik je alcohol of drugs, hoe eet en beweeg je?
- Je familiegeschiedenis: komen er erfelijke ziektes of aangeboren afwijkingen voor?
- Je thuissituatie: met wie woon je, krijg je steun van familie of vrienden?
- Je mentale welzijn: hoe voel je je sinds je weet dat je zwanger bent? Is er stress of spanning?
Tijdens de eerste afspraak krijg je ook veel informatie en uitleg. De verloskundige vertelt over de echo’s en prenatale onderzoeken, zoals het bloedonderzoek, NIPT, de 13-wekenecho en de 20-wekenecho, en legt uit wat deze inhouden en wanneer ze worden uitgevoerd. Daarnaast bespreekt ze wanneer je kraamzorg moet regelen en wat je daarvan kunt verwachten. Er is aandacht voor voeding, supplementen en leefstijl, met praktische adviezen over het gebruik van foliumzuur en vitamine D, en hoe je op een gezonde manier kunt blijven werken tijdens je zwangerschap.
Ook word je geïnformeerd over waarschuwingssignalen waarbij je direct contact moet opnemen, bijvoorbeeld bij bloedverlies of hevige buikpijn. Tot slot legt de verloskundige uit hoe de zorg binnen de praktijk is georganiseerd, wie jouw vaste contactpersoon is en hoe je de praktijk kunt bereiken buiten werktijden.
Bloeddrukmeten
Waar kun je van tevoren over nadenken?
Het intakegesprek is niet alleen bedoeld om informatie te krijgen, maar ook om jouw wensen en verwachtingen te bespreken. Het helpt als je van tevoren nadenkt over wat jij belangrijk vindt tijdens je zwangerschap en bevalling. Wil je graag weten welke onderzoeken er mogelijk zijn, of juist niet overspoeld worden met informatie? Denk ook na over wat je prettig zou vinden qua begeleiding en informatie ontvangen. Je hoeft nog niets vast te leggen; het gesprek is bedoeld om samen met de verloskundige te verkennen wat bij jou past. Door hier van tevoren even bij stil te staan, kun je meer uit het gesprek halen en voelt de zorg persoonlijker en beter afgestemd op jouw wensen.
Wat neem ik mee naar de eerste afspraak?
Voor je eerste afspraak is het handig om een paar dingen mee te nemen, zodat de verloskundige meteen een goed beeld krijgt van jouw gezondheid en situatie. Meestal ontvang je van tevoren al een e-mail of informatiepakket van de praktijk met uitleg over wat je precies moet meenemen en waar je alvast over kunt nadenken. Dat helpt je om goed voorbereid aan het intakegesprek te beginnen. Neem in ieder geval het volgende mee:
- Je identiteitsbewijs en zorgpas.
- Een lijstje van medicijnen die je gebruikt.
- Eventuele uitslagen van eerdere medische onderzoeken of informatie van je huisarts.
- En als je al eerder zwanger bent geweest maar niet bij deze praktijk begeleid bent: het verloskundig dossier of gegevens over die zwangerschap.
Wat kost de verloskundige?
De verloskundige zorg in Nederland wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering. Je betaalt dus geen eigen risico voor de standaardcontroles, echo’s en begeleiding bij een gezonde zwangerschap. Alleen bij medische zorg in het ziekenhuis (de zogenaamde tweedelijnszorg) kan het eigen risico gelden, maar daarover word je altijd vooraf geïnformeerd.
Veelgestelde vragen van zwangeren
Krijg ik bij het eerste bezoek een echo?
Vaak wel, maar niet altijd. Dat hangt af van de praktijk en hoe ver je bent. De verloskundigepraktijk waarbij je zit aangesloten zal je hier meer informatie over geven. Sommige praktijken bieden een vroege echo aan rond 8 weken.
Mag mijn partner mee naar de afspraak?
Ja, zeker! De meeste verloskundigen moedigen dat zelfs aan. Het is fijn als jullie samen de informatie horen en vragen kunnen stellen.
Hoe vaak moet ik daarna op controle?
Gemiddeld kom je tijdens je zwangerschap 10 tot 14 keer bij de verloskundige. In het begin wat minder vaak, later juist vaker. De controles duren meestal korter dan de eerste afspraak.
Wat als ik me zorgen maak tussen afspraken door?
Twijfel nooit om te bellen. Verloskundigen zijn gewend dat zwangeren vragen hebben. Beter één keer te veel gebeld dan te weinig.
Tot slot
De eerste afspraak bij de verloskundige markeert het begin van een bijzonder traject. Het is een moment van kennismaken, vragen stellen en vooral: gerustgesteld worden. Geen vraag is gek, jouw verloskundige is er om je te begeleiden, te informeren en te ondersteunen in alles wat er op je afkomt. Iedere zwangerschap is anders. Vertrouw op jezelf, stel al je vragen en weet: je hoeft het niet alleen te doen, de verloskundige loopt de hele weg met je mee.
Bronnen
- Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). (z.d.). Standaard prenatale verloskundige begeleiding.
- Praktische Verloskunde. (z.d.). Organisatie van prenatale zorg. In Praktische verloskunde (hoofdstuk 4.1).