Skip to content
Verdrietig stel

Miskraam; alles wat je wilt weten

Miskraam. Een woord waar veel zwangere vrouwen bang voor zijn maar wel iets wat helaas vaak voorkomt. In Nederland eindigt één op de twee zwangerschappen in een miskraam. Wat is een miskraam precies? Hoe kan je het herkennen en kan je een miskraam voorkomen?
BabyBaby
Minder dan 1 minuutLeesduur minuten

Inhoud

Wat is een miskraam?

Een miskraam, of spontane abortus zoals het in de medische terminologie soms wordt genoemd, doet zich voor wanneer een embryo of foetus uit de baarmoeder wordt gedreven vóór de 20e week van de zwangerschap. Verlies je je kindje na 20 weken zwangerschap dan wordt dit een stilgeboorte genoemd. Hoewel het vaak voelt alsof je alleen bent in je verdriet, weet dat het helaas een veel voorkomende ervaring is. 15% van de vrouwen krijgt bij de eerste zwangerschap een miskraam. 

Er zijn verschillende soorten miskramen. Bij sommige zwangerschappen is er een vruchtzak zonder embryo, omdat de ontwikkeling al vroeg is gestopt. In dat geval is op een echo alleen de vruchtzak te zien. Bij sommmige zwangerschappen die eindigen in een miskraam is er wel een embryo, maar klopt het hartje helaas niet.

Hoe verloopt een miskraam?

Bij een spontane miskraam stoot je lichaam het embryo of de foetus spontaan af wat gepaard gaat met symptomen als (hevig) bloedverlies en krampen in je buik. Het verloop van een miskraam kan van persoon tot persoon verschillen, maar meestal begint de miskraam met licht bloedverlies dat enkele dagen kan aanhouden. Daarna begin je meer bloed te verliezen dat kan variëren van menstruatie-achtig tot zeer hevig. Ook kunnen er stolsels meekomen. Daarnaast krijg je last van krampen die lijken op menstruatieachtige krampen, maar dan sterker en in golven die telkens een paar minuten duren. Deze pijn wordt veroorzaakt door het samentrekken van je baarmoeder. Dit zorgt ervoor dat alles naar buiten wordt afgestoten.

De dag nadat alles is afgestoten is het bloedverlies ongeveer gelijk aan die van de eerste dag van je menstruatie. Het bloedverlies zal vanaf dan geleidelijk minder worden. De krampachtige pijnen gaan over in een zeurderige buikpijn en zullen ook steeds minder worden. Gedurende vijf tot tien dagen kun je nog wat helderrood bloedverlies hebben. Dit zal net als bij een menstruatie overgaan in wat donkerbruin, ook wel oud, bloed.

Hoe lang duurt een miskraam?

Ook de duur van een miskraam kan van persoon tot persoon verschillen, maar duurt meestal één tot twee weken. Zoals we hierboven ook hebben besproken kun je tijdens deze periode last hebben van krampen en bloedingen die in het begin vrij hevig kunnen zijn. Het is belangrijk om jezelf de tijd en ruimte te geven die je nodig hebt tijdens deze gebeurtenis, want iedereen herstelt anders, zowel lichamelijk als emotioneel.

Hoe kan je een miskraam herkennen?

Meestal gaat een miskraam gepaard met vaginaal bloedverlies dat kan variëren van licht tot zwaarder bloedverlies dat lijkt op een normale menstruatie. Daarnaast kan er pijn of kramp in de onderbuik zijn en kan er weefsel of stolsels loskomen. Natuurlijk zijn niet alle krampen en bloedingen symptomen van een miskraam. 1 op de 5 vrouwen verliest in de eerste twaalf weken van hun zwangerschap wat bloed. In de helft van deze gevallen is dit bloedverlies onschuldig. Als er dus tekenen van bloedverlies zijn, kun je het beste contact opnemen met je verloskundige om vast te stellen wat er precies aan de hand is.

Hoeveel bloedverlies heb je tijdens een miskraam?

Helaas is het moeilijk te bepalen hoeveel bloed een vrouw tijdens een miskraam verliest omdat dit voor iedereen anders is. Dit hangt ook af van je zwangerschapsduur. Sommige vrouwen ervaren licht bloedverlies terwijl anderen zware bloedingen kunnen hebben met stolsels en/ of weefsel dat uit het lichaam komt. Dit soort bloedingen lijken op menstruatiebloedingen, maar zijn vaak heviger en langduriger. 

Een miskraam, en nu?

Wanneer uit een echo is gebleken dat je een miskraam hebt zijn er afhankelijk van je situatie drie mogelijkheden: wachten tot je lichaam het proces op natuurlijke wijze beëindigt, een behandeling met medicijnen in een ziekenhuis of een chirurgische ingreep in het ziekenhuis. In elk geval zal je verloskundige je begeleiden en ervoor zorgen dat je tijdens het hele proces goed geïnformeerd bent. Het kan tijd kosten om de juiste beslissing te nemen. Neem deze tijd dan ook zodat je zeker bent van de manier waarop jij het proces wilt beëindigen.

Wat veroorzaakt een miskraam?

Hoewel je al snel de geneigd bent om externe factoren zoals stress of lichaamsbeweging de schuld te geven van een miskraam, ontstaan de meeste miskramen door medische oorzaken die niet gemakkelijk te voorzien of te vermijden zijn. In ongeveer de helft van alle vroege miskramen zijn chromosoomafwijkingen in de zich ontwikkelende baby verantwoordelijk voor de miskraam hoewel ook andere factoren zoals infecties, een immuunreactie van het lichaam van de moeder, hormonale onevenwichtigheden of onbekende oorzaken kunnen bijdragen. Maar in bijna alle gevallen is een miskraam niet ontstaan doordat de moeder iets verkeerd heeft gedaan en is er niets wat de miskraam had kunnen voorkomen.

Risicofactoren voor een miskraam

Hoewel miskramen over de hele wereld veel voorkomen, zijn er enkele factoren die jouw risico kunnen verhogen:

Leeftijd

Studies hebben aangetoond dat oudere moeders meer kans hebben op miskramen. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat hun eicellen en het sperma van hun partners meer kans hebben op abnormale chromosomen. Ongeveer één op de drie zwangerschappen na de leeftijd van 40 eindigt in een miskraam.

Roken of alcoholgebruik

Zowel huidige als ex-rokers hebben een verhoogd risico op een miskraam in vergelijking met mensen die nooit hebben gerookt. Studies hebben ook aangetoond dat een hoge alcoholconsumptie rond de conceptie door zowel mama als papa de kans op een miskraam kan vergroten.

Gewicht

Vrouwen met een BMI van 30 of hoger, hebben een aanzienlijk hoger risico op een miskraam. Maar niet alleen overgewicht ook vrouwen met ondergewicht hebben een verhoogde kans op een miskraam. Dit geldt voor vrouwen met een BMI onder de 18.

Vitaminegehalte

Een tekort aan vitamine D en vitamine B12 kan het risico op een miskraam kan vergroten.

Onbehandelde schildklierproblemen

Hormonen vanuit de schildklier beïnvloeden het hele lichaam en kunnen ook andere hormonen beïnvloeden, inclusief de hormonen die een rol spelen tijdens de zwangerschap.

Baarmoederfibromen

Deze goedaardige tumoren kunnen zwangerschapscomplicaties veroorzaken, waaronder een verhoogd risico op een miskraam.

Soa’s

Seksueel overdraagbare aandoeningen, waaronder syfilis en sommige vormen van virale hepatitis, kan het risico op een miskraam verhogen.

Chronische ziektes

Enkele chronische ziektes zoals een nierziekte, auto-immuunziekten, polycysteus ovarium syndroom (PCOS) en diabetes verhogen de kans op een miskraam.

Medicijngebruik

Artsen raden zwangere vrouwen aan om tijdens de zwangerschap een aantal medicijnen te vermijden, waaronder sommige soorten pijnstillers.

Giftige stoffen

Blootstelling aan lood, kwik, organische oplosmiddelen en ioniserende straling blijkt het risico op een miskraam te vergroten. Deze gifstoffen zal je waarschijnlijk niet in huis hebben, maar ze kunnen wel aanwezig zijn binnen de landbouw- of industriële productiefaciliteiten.

Hoewel bovenstaande factoren de kans op een miskraam vergroot is dit slechts een kleine toename. Ook een glas alcohol voordat je wist dat je zwanger was is niet iets om bezorgd over te zijn. Je kindje krijgt in eerste instantie nog niet zijn voedingsstoffen via jou.

Miskraam voorkomen

Hoewel het niet mogelijk is een miskraam te voorkomen, zijn er dingen die je kunt doen om het risico te verkleinen. Het is belangrijk dat je een gezonde levensstijl aanhoudt wanneer je een kinderwens hebt. Vermijd dan ook zwaar drinken, roken en drugs en zorg zo goed mogelijk voor je lichaam. Ook raden wij je aan om ten minste één maand voor de zwangerschap te beginnen met dagelijks één tablet foliumzuur van 0,4 mg in te nemen. Dit voorkomt geen miskraam, maar verlaagt wel de kans op een kind met spina bifida, een open ruggetje. Activiteiten als hardlopen of paardrijden en seks tijdens de zwangerschap veroorzaken geen miskramen, hier hoef je dus niet bang voor te zijn.

Zwanger worden na een miskraam

De periode na een miskraam kan een moeilijke tijd zijn dus is het belangrijk om de tijd te nemen en goed voor jezelf te zorgen. Je kunt na een miskraam direct weer zwanger worden. Je cyclus begint weer opnieuw en je hebt gewoon weer je eisprong. Veel vrouwen wachten met hun poging om zwanger te worden tot ze weer ongesteld zijn; zo weet je precies waar je bent in je cyclus en wat je NOD is. Maar pas op! Je kunt een paar weken na de miskraam nog een valse positief krijgen op je zwangerschapstest– dat komt omdat het zwangerschapshormoon hCG langzaam wordt afgebroken in je systeem.

Wat is de kans op een miskraam?

De kans op een miskraam is van vele factoren afhankelijk. We bekijken hier de gemiddelde kans per zwangerschapsduur. In de eerste vier weken van de zwangerschap is er 50% kans dat je een miskraam krijgt. Vaak komt de miskraam rond je menstruatie waardoor veel van deze miskramen niet worden opgemerkt. Tussen 4 en 6 weken zwangerschap is deze kans al gedaald naar 12%. Heeft je verloskundige een kloppend hartje gezien dan wordt de kans slechts 10%. Ben je langer dan 16 weken zwanger dan is de kans op een miskraam slechts 0,5%. Wel kunnen er factoren zijn waardoor jouw kans op een miskraam groter of kleiner is, hierbij kun je denken aan leeftijd, aantal eerdere miskramen, jouw gezondheid en vele andere factoren.

Dit artikel is geschreven door: 

Renate

Ik heb een passie voor alles rondom zwangerschappen. Deze passie heb ik omgezet in het online platform, Zwangerennu.nl, waar ik mijn uitgebreide kennis en ervaringen deel met anderen. Het is mijn doel om aanstaande moeders te ondersteunen en te begeleiden tijdens deze bijzondere periode in hun leven.