Skip to content
vader en baby

Help ik word vader

Vader worden is de meest dankbare baan die je ooit zult hebben, maar het kan ook één van de engste zijn. Van de beslissing wat voor soort ouder je wilt zijn tot de zekerheid dat je financieel voor je ongeboren kind zorgt. Er zijn zoveel onbekende factoren die met het vaderschap gepaard gaan. Of dit nu je eerste kindje is of je derde, geen zorgen; vader worden hoeft niet stressvol te zijn. Je moet alleen even weten wat er geregeld moet worden en waar je aan moet denken.
BabyBaby
Minder dan 1 minuutLeesduur minuten

Inhoud

Help ik word vader en nu?

Hoewel het natuurlijk de vrouw is die het kindje draagt en ter wereld brengt, zijn jullie samen in verwachting. Dat er veel aandacht voor en info over de zwangere zelf is is logisch, maar de rol van de vader mag niet onderschat worden. Wat komt er allemaal bij een zwangerschap en bevalling kijken? Welke zaken moet je regelen en hoe kan een partner zich nu het beste voorbereiden?

Wat moet je regelen als je vader wordt?

Als het besef eenmaal is doorgedrongen dat er daadwerkelijk een kleintje op komst is, schiet de paniek er soms eventjes in. Er moet namelijk een hoop geregeld worden maar wat allemaal? Om je daarbij te helpen, zetten we de belangrijkste zaken voor je op een rijtje. Hierdoor ontstaat er een prettig overzicht en kun je eenvoudig nagaan wat je nog te doen staat als aanstaande vader.

De achternaam kiezen

Hoewel het van oudsher gebruikelijk is om te achternaam van de vader te kiezen voor het kindje, is dit niet verplicht. Denk dus samen goed na over welke achternaam jullie je kindje mee willen geven. Het geven van beide achternamen is ook mogelijk al komt dit maar weinig voor. Wel is het zo dat de achternaam die je voor jullie eerste kindje gekozen hebt, automatisch ook de achternaam voor eventueel volgende kindjes worden.

Het kindje erkennen

Een volgend belangrijk punt is het erkennen van jullie kindje. Dit geldt echter alleen in het geval waarbij jullie ongehuwd zijn. Als vader zal je jouw kindje, met toestemming van de moeder, moeten erkennen bij de gemeente. Dit maakt je officieel vader op papier wat voor de juridische kant van groot belang is. Maar belangrijk om te weten is dat je na het erkennen soms nog geen wettelijke vertegenwoordiger van je kindje bent. Je mag dan nog geen beslissingen nemen over de opvoeding en verzorging van jullie kindje. Hiervoor moet je eerst ouderlijk gezag aanvragen. Sinds januari 2023 krijg je in de meeste gevallen echter automatisch ouderlijk gezag wanneer je je kindje erkent.

Gezag aanvragen

Naast het erkennen is dus soms het aanvragen van ouderlijk gezag ook nodig. Zonder gezag heb je als ouder helaas weinig zeggenschap en mag de moeder, die na de geboorte automatisch met het gezag belast is, zelfstandig beslissingen maken. Logischerwijs brengt dit ook wat meer verantwoordelijkheid en dan met name aansprakelijkheid met zich mee. Gezag aanvragen kan je doen na de geboorte. Hoewel het misschien ingewikkeld klinkt kan het eenvoudig online.

Sinds 1 januari 2023 hoef je in veel gevallen geen ouderlijk gezag meer aan te vragen. Deze krijg je automatisch bij het erkennen van je kindje. Dit geldt alleen wanneer je jouw kindje na 1 januari 2023 erkent. Is je kindje nog niet geboren maar heb je hem of haar al wel erkent voor 2023, dan moet je alsnog ouderlijk gezag aanvragen.

Je kindje aangeven

Binnen 3 dagen na de geboorte moet je jouw kindje aangeven bij de gemeente. Dit kan je doen in de gemeente waar je kindje geboren is. Nadat je jullie kindje hebt aangegeven krijg je een geboorteakte.

De rol van de vader tijdens de zwangerschap

Bovengenoemde punten zijn de praktische kanten die rondom een zwangerschap en bevalling geregeld moeten worden, maar daar blijft het natuurlijk niet bij. De rol van de partner kan ook tijdens de zwangerschap al groot zijn. Zo vormt de emotionele ondersteuning een belangrijk deel naast de fysieke hulp die een zwangere vrouw goed kan gebruiken. Het lichaam van een vrouw verandert als ze zwanger is en dat gebeurt allemaal onder invloed van de beruchte hormonen zoals hCG, oestrogeen en progesteron. Een mooi proces, maar soms is het flink afzien voor beiden. Helaas hoort dit er toch echt bij en kun je er beter het beste van maken. Dit houdt voor jou als vader in dat het belangrijk is om de zwangere de ruimte te geven en te helpen waar nodig. Ook betrokkenheid is erg belangrijk. Op die manier beleef je de zwangerschap meer samen en kun je als vader al een band met het kindje opbouwen. Maar hoe doe je dit allemaal nu het beste? Hieronder enkele tips op een rijtje:

Zorg dat je mee kunt naar de controles bij de verloskundige. Niet altijd zullen er echo’s plaatsvinden, maar wel groei je op deze manier beter mee in het proces. Ook leer je er een hoop van en wordt er eigenlijk altijd wel even naar het hartje van jullie kindje geluisterd. Dit blijft een magisch moment. Als zwangere vrouw is het bovendien prettig om het idee te hebben er niet alleen voor te staan. Lukt het niet om alle controles mee te gaan? Probeer dan wel aanwezig te zijn bij de eerste afspraak bij de verloskundige. Hier krijgen jullie veel informatie over de komende negen maanden.

Ga samen op cursus. Ditzelfde geldt eigenlijk voor zwangerschapscursussen. Een goede voorbereiding is het halve werk. Je wordt daarnaast via een cursus als partner betrokken bij de zwangerschap. Er zijn er genoeg die speciaal voor koppels georganiseerd worden.

Zorg voor rust en ontspanning. Ook kan jij je parter helpen om voldoende rust en ontspanning te krijgen wanneer ze zichzelf weer eens voorbij loopt. Denk eens aan een extra massage, het uit handen nemen van huishoudelijke klusjes en ja; misschien zonder te zuchten er op een onmogelijk tijdstip op uit gaan voor die ene favoriete zwangerschap snack!

Regel de praktische zaken. 

Vergeet ook zeker de praktische zaken niet. Dit zijn taken die jij van je partner uit handen kunt nemen zodat je ook betrokken bent bij de zwangerschap.

  • Maak de babykamer af Aan het eind van de zwangerschap neemt de nesteldrang van je vrouw toe en wil ze waarschijnlijk graag de babykamer inrichten. Wees haar voor en zorg ervoor dat de babykamer af is voordat ze met verlof gaat. Kan zij in haar verlof lekker rommelen en inrichten.
  • Tanken Zorg voor een volle tank, je wilt het ziekenhuis wel kunnen halen wanneer de bevalling van je vrouw is begonnen. Sta je met een lege tank terwijl je vrouw weeën heeft, dan zal je dit waarschijnlijk altijd blijven horen.
  • Belangrijke telefoonnummers Zorg er alvast op tijd voor dat belangrijke nummer in de telefoon van jou en je vrouw staat. Denk hierbij aan het spoednummer van jullie verloskundige, nummer van de kraamverzorgster en het nummer van het ziekenhuis.
  • Zet je bed op klossen Vanaf week 37 moet jullie bed minimaal 80 centimeter hoog zijn. Dit wordt gemeten vanaf de grond tot aan de bovenzijde van je matras. Je kunt het bed verhogen met behulp van bedverhogers of klossen. Deze kun je gratis lenen bij een thuiszorgwinkel. Wil je vrouw thuis bevallen? Leen dan ook een douchestoeltje, ondersteek en rugsteun.
  • Vluchttas partner Je vrouw zal waarschijnlijk de vluchtkoffer voor haar en jullie kindje inpakken. Maar wanneer je partner of je kindje wat langer moeten blijven blijf jij dat waarschijnlijk ook. Leg daarom ook voor jezelf een tas klaar met wat spullen zoals een toilettas, schone kleding, een boek of tijdschrift, oplader en wat eten in.
  • Autostoeltje Zet het autostoeltje alvast in je auto. Je wilt niet op de parkeerplaats van het ziekenhuis nog moeten uitzoeken hoe het autostoeltje werkt terwijl je pas bevallen vrouw en je kindje op je staan te wachten.
  • Geld neerleggen Leg alvast een 50 cent en 2 euro muntstuk klaar in je auto voor een rolstoel in het ziekenhuis. Ook weer iets waar je niet over wilt nadenken op het moment dat op de parkeerplaats staat terwijl je vrouw weeën heeft. Wil je vrouw thuis bevallen? Leg dan evengoed alvast wat geld klaar, weet immers nooit hoe je bevalling gaat lopen.

De rol van de vader tijdens bevalling

Wie denkt dat het voor een partner een kwestie is van de tijd uitzitten tijdens de bevalling heeft het mis. Ook hier ligt een mooie rol op je te wachten al is dit voornamelijk op emotioneel gebied. Maar hoe kun je een zwangere vrouw tijdens de bevalling nu zo goed mogelijk ondersteunen?

Een goede voorbereiding Praat met elkaar over elkaars wensen. Zo zijn er bepaalde bevalhoudingen die een vrouw kan aannemen waarbij het prettig is om ook fysiek ondersteund te worden door de partner.

Ontspanning. Ook kun je als partner een grote dienst leveren om te helpen ontspannen. Dit kan gaan van het masseren van de rug tijdens een wee tot het meepuffen om de vrouw zodoende te begeleiden. Een beetje support kan je vrouw namelijk ook wel gebruiken tijdens deze prachtige prestatie.

Aanmoediging. Als het moment van persen dan eindelijk daar is, neemt de verloskundige vaak de plek in. Toch hoef je als partner niet helemaal uit het zicht te verdwijnen. Juist hier is steun en aanmoediging gewenst.

Jullie kindje aannemen. Misschien hebben jullie bovendien wel aangegeven het fijn te vinden als de partner jullie kindje mag ‘opvangen’. Dit maakt de bevalling nog specialer!

De navelstreng doorknippen. Het doorknippen van de navelstreng is een bijzonder moment. De symbolische scheiding van jouw partner en jullie kindje en het begin van jullie nieuwe leven. Je kunt als vader de navelstreng doorknippen. En geen zorgen, er zitten geen zenuwen in de navelstreng dus het doorknippen doet je vrouw en je kindje geen pijn.

De rol van de vader in de kraamtijd

Als jullie kindje eenmaal het levenslicht gezien heeft, breekt een mooie maar tegelijkertijd heftige periode aan. Tijdens de eerste week krijg je nog ondersteuning van de kraamzorg wat een enorme hulp is. Zorg er echter als partner altijd voor dat je zo betrokken mogelijk bent. Help je kindje in bad te doen, verzorg de voedingen in geval van flesvoeding en draag zorg voor het verschonen van jullie kindje. Tot zover klinkt het heel logisch, maar ook hier spelen andere kanten een rol. Zo heeft een vrouw de bevalling te verwerken, spelen de kraamtranen op, doet het slaapgebrek zijn intrede en is het bovenal voor jullie allebei enorm wennen. Gun je vrouw wat extra rust en neem zoveel mogelijk taken uit handen zodat je vrouw ook fysiek goed kan herstellen, maar loop jezelf niet voorbij. Ook voor jou is dit een heftige periode en staat je wereld even op zijn kop.

Het ouderschap; jouw rol als papa

Het ouderschap is iets dat zich als het ware moet ontvouwen. Gaandeweg leer en ontdek je als vader. Je doet vooral wat je denkt dat goed is en dat doet iedereen op zijn eigen manier. Als de basisvoorwaarden voor een goede en veilige opvoeding aanwezig zijn, is hier eigenlijk geen goed of fout in. Daar waar vrouwen al een hele band met het kindje voelen, doordat zij het kindje negen maanden mochten dragen, is dit voor hun partners vaak anders. Het is dan ook goed om te investeren in de band en de hechting. Huid-op-huidcontact is hiervoor perfect, maar dingen als je kindje in bad doen of lekker wandelen helpt ook een band opbouwen.

Het ouderschap verloopt in verschillende fasen en elke fase brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. Durf om hulp en advies te vragen indien nodig. Zeker bij een eerste kindje kan onzekerheid nog wel eens de kop opsteken. Volkomen logisch maar doorgaans niet nodig. Geef het ouderschap de tijd en wees niet te streng voor jezelf.

Vaderschapsverlof (geboorteverlof)

Om de eerste tijd na de bevalling bij je kleintje te kunnen zijn bestaat er vaderschapsverlof, tegenwoordig bekend als geboorteverlof. Standaard krijg je éénmaal het aantal uren dat je werkt in een week, maar dankzij wetswijziging is het nu ook mogelijk om dit met nog eens vijf weken uit te breiden. Daar waar de eerste week volledig betaald wordt, krijg je deze vijf extra weken zeventig procent van je loon. In overleg met je werkgever kun je deze weken verspreid opnemen, maar wel binnen zes maanden.

Een goede voorbereiding is het halve werk

Het is allemaal niet niks. Met de komst van een kindje komt je vertrouwde leven er ook als vader toch ineens heel anders uit te zien. Hoe één en ander precies zal verlopen, is niet te voorspellen. Wel geldt dat een goede voorbereiding een hoop vragen en onzekerheid wegneemt.

Vijf boeken voor aanstaande vaders

Eén van de manieren om je voor te bereiden op wat komen gaat, is door je in te lezen. Er zijn tal van boeken die gericht zijn op de vrouw en het zwanger zijn, maar ook voor de rol als partner is er steeds meer oog. Zo zijn er een aantal boeken op de markt die het lezen meer dan waard zijn. De één heeft een meer informatieve insteek, de ander is geschreven met een grote knipoog. Kijk wat bij jou past. Bekende boeken zijn onder meer:

1. Help! Ik heb mijn vrouw zwanger gemaakt – Kluun
2. Aanpakken voor Aanstaande Vaders – David Borman
3. Vader worden voor dummies – Matthew Miller
4. Doodmoe en dolgelukkig – Jan Versteegh
5. Tuurlijk schatje– Jasper Rombout

Vaderschapscursussen

Ben je nu niet zo’n lezer, maar wil je wel goed beslagen ten ijs komen? Overweeg dan eens een vaderschapscursus. Je kunt dit fysiek doen wat echt niet zo zoetsappig is als dat het misschien klinkt. Is dit toch ook niet waar jij jezelf bij ziet zitten? Dan is er nog de mogelijkheid om online een cursus te volgen. Deze optie is zeer laagdrempelig, omdat het gewoon vanuit je eigen omgeving kan. Absoluut het overwegen waard dus. 

Dit artikel bevat affiliate links

Dit artikel is geschreven door: 

Renate

Ik heb een passie voor alles rondom zwangerschappen. Deze passie heb ik omgezet in het online platform, Zwangerennu.nl, waar ik mijn uitgebreide kennis en ervaringen deel met anderen. Het is mijn doel om aanstaande moeders te ondersteunen en te begeleiden tijdens deze bijzondere periode in hun leven.