Wat is een zwangerschapskaart?
Tijdens je zwangerschap houdt je verloskundige precies bij hoe het met jou en je baby gaat. Dat gebeurt niet alleen in gesprekken, maar ook digitaal op de zwangerschapskaart. Deze kaart is een overzicht van alle controles, echo’s en metingen. Ze vormt samen met het zwangerschapsboekje een belangrijk onderdeel van jouw zwangerschapsdossier.
Je krijgt de kaart meestal uitgeprint mee bij de tweede controle, en vanaf dan neemt de verloskundige hem bij elk bezoek door en vult de nieuwe gegevens in. Het is handig om de kaart altijd bij je te hebben, ook als je op vakantie gaat, een weekendje weg bent of een afspraak hebt bij de huisarts. Zo heb je altijd de juiste informatie over jouw zwangerschap bij de hand, en kunnen zorgverleners in geval van nood snel zien hoe het met jou en je baby gaat.
Waarom staan er zoveel afkortingen op?
Verloskundigen gebruiken veel afkortingen omdat ze tijdens een controle veel gegevens noteren in korte tijd. Op de zwangerschapskaart zie je dus allerlei afkortingen, getallen en symbolen. Dat ziet er op het eerste gezicht misschien wat technisch uit, maar zodra je weet wat ze betekenen, lees je makkelijk mee en snap je beter wat er bij iedere controle gebeurt. Hieronder vind je de meest gebruikte afkortingen met uitleg in gewone taal.
Afkortingen zwangerschapskaart
Algemene gegevens en metingen
| Afkorting | Betekenis | Uitleg |
|---|---|---|
| AM | Amenorroeduur | Het aantal weken dat je zwanger bent, gerekend vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie. |
| G/P | Gravida / Para | Geeft aan de hoeveelste zwangerschap (G) en bevalling (P) dit is. G2/P1 betekent: tweede zwangerschap, één eerdere bevalling. |
| RR | Riva-Rocci (bloeddruk) | Je bloeddruk, bijvoorbeeld 120/80 mmHg. De eerste waarde is de bovendruk, de tweede de onderdruk. |
| Hb | Hemoglobine | IJzergehalte in je bloed. Een te lage waarde kan wijzen op bloedarmoede. |
| OGTT | Orale Glucosetolerantietest | De ‘suikertest’ waarmee wordt gecontroleerd op zwangerschapsdiabetes. |
| N/NN | Nuchtere / Niet-nuchtere waarde | Geeft aan of de bloedtest met of zonder eten is afgenomen. |
| PE-kl. | Pre-eclampsie-klachten | Klachten die kunnen wijzen op een hoge bloeddruk, zoals hoofdpijn of wazig zien. |
| HA | Huisarts | Verwijzing naar je huisarts of informatie die gedeeld wordt met de huisarts. |
De groei en ligging van je baby
| Afkorting | Betekenis | Uitleg |
|---|---|---|
| Fundus | Fundushoogte | De hoogte van de bovenkant van je baarmoeder, gemeten in centimeters om de groei te volgen. |
| SN / NH / BRN / NX | Schaambot–Navel / Navelhoogte / Bovenrand Navel / Navel–Borstbeen | Geeft aan hoe hoog de baarmoeder ligt. Zo kan de verloskundige beoordelen of de groei past bij je zwangerschapsduur. |
| Bbbi / Bibi / Vibi | Beweeglijk boven / in / vast in de bekkeningang | Zegt iets over de indaling van het hoofdje van de baby. |
| L+ / L- | Beweging van de baby | L+ betekent dat de baby goed beweegt, L- dat er minder bewegingen gevoeld zijn. |
| ϱ / Ϭ | Ligging van de baby | Symbool voor de ligging: ϱ betekent hoofdje boven, Ϭ hoofdje beneden (rug rechts). |
Luisteren en voelen
| Afkorting | Betekenis | Uitleg |
|---|---|---|
| KT / CT | Harttonen | De hartslag van de baby wordt beluisterd met de doptone. |
| Le+ | Leven aanwezig | De baby beweegt of er zijn harttonen hoorbaar. |
| CTG | Cardiotocogram | Onderzoek naar de hartslag van de baby en eventuele weeën. |
| Cort. opm. | Commentaar op harttonen | De verloskundige noteert hoe de hartslag klinkt (regelmatig, actief, normaal). |
Echo-uitslagen en metingen
| Afkorting | Betekenis | Uitleg |
|---|---|---|
| SEO | Structureel Echoscopisch Onderzoek | De 20-wekenecho waarbij naar de ontwikkeling van de baby wordt gekeken. |
| GUO | Geavanceerd Ultrageluid Onderzoek | Een uitgebreide echo, bijvoorbeeld als er iets extra gecontroleerd moet worden. |
| BPD / HC / AC / FL | Hoofdbreedte / Hoofdomvang / Buikomvang / Bovenbeenlengte | Maten waarmee wordt geschat hoe de baby groeit. |
| CRL | Crown-Rump Length (Kruin-stuitlengte) | De lengte van de baby van kruin tot stuit, gemeten in het eerste trimester. Deze meting wordt gebruikt om de zwangerschapsduur nauwkeurig te bepalen. |
| g.g. | Geschat gewicht | Het geschatte gewicht van de baby op basis van de echo. |
| p.50 | Percentiel | Geeft aan hoe de meting zich verhoudt tot het gemiddelde: p50 = gemiddeld, p10 = kleiner, p90 = groter. Alle waarden tussen p10 en p90 zijn normaal. |
Consult en observaties
| Afkorting | Betekenis | Uitleg |
|---|---|---|
| p.info | Partus-informatie | Er is gesproken over de bevalling of voorbereiding daarop. |
| RVK / A / C / B | Reden van komst / Anamnese / Conclusie / Beleid | De standaard volgorde voor het noteren van een afspraak. |
| Prot / Gluc / Ket | Eiwit / Glucose / Ketonen | Wordt gemeten in de urine om te controleren op zwangerschapsvergiftiging of diabetes. |
Digitale zwangerschapskaart
De meeste verloskundigen werken met een digitale zwangerschapskaart. Die wordt opgeslagen in je elektronisch patiëntendossier (EPD). Je kunt de gegevens vaak inzien via een beveiligd portaal of app, zodat je altijd kunt teruglezen wat er besproken is.
Wat als je iets niet begrijpt of niet klopt?
Het is jouw zwangerschap, dus je mag altijd vragen stellen over wat er op de kaart staat. Klopt er iets niet of heb je het idee dat iets ontbreekt? Bespreek het met je verloskundige. Zij legt graag uit wat er bedoeld wordt of past het aan als dat nodig is.
Veelgestelde vragen over de zwangerschapskaart
Moet ik de kaart altijd bij me hebben?
Ja, dat is verstandig. Als je onverwachts naar een arts, het ziekenhuis of de huisartsenpost moet, staan al je gegevens overzichtelijk op één plek.
Mag ik de kaart zelf invullen of wijzigen?
Nee, dat doet je verloskundige. Maar je mag natuurlijk wel zelf aantekeningen maken of vragen opschrijven om tijdens je volgende afspraak te bespreken.
Wat betekent het als er iets rood of onderstreept is?
Sommige praktijken gebruiken markeringen om extra aandachtspunten te noteren, bijvoorbeeld bij een verhoogde bloeddruk of suikerwaarde. Vraag altijd wat het precies betekent.
Krijg ik de kaart mee na de bevalling?
Ja, meestal wel. De kaart wordt onderdeel van je medische dossier, maar je kunt er ook zelf een kopie van bewaren voor een volgende zwangerschap.
Wat gebeurt er als ik wissel van verloskundige praktijk?
Dan gaat de kaart (digitaal of op papier) mee naar de nieuwe praktijk, zodat de overdracht compleet is.
Bronnen
- Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). (z.d.). Standaard prenatale verloskundige begeleiding.
- De Jonge, A., Verhoeven, C., Feijen-de Jong, E., van Dillen, J., & Bakker, P. (2025). Praktische verloskunde (15e dr.). BSL Media & Learning.
