Symptomen tweeling
Geen zwangerschap is hetzelfde en elke zwangerschap brengt zijn eigen klachten met zich mee. Bij een zwangerschap zijn er echter een aantal symptomen die er op kunnen wijzen dat er twee kindjes in je buik zitten. De toename van het zwangerschapshormoon hCG is hier vaak de oorzaak van. Twee baby’s zorgen voor een hogere en een snelle stijging van dit hormoon waardoor alle zwangerschapskwaaltjes nog heftiger zijn. Je kunt dus al vroeg in de zwangerschap erg misselijk, moe en duizelig zijn. Ook kun je last krijgen van bloedarmoede. Dat met twee kindjes op komst je baarmoeder ook sneller groeit en groter wordt dan bij een zwangerschap van een eenling, is een logisch gevolg. Wel kan dit vervelende pijn met zich meebrengen in je rug en je bekkengebied.
Hoe wordt een tweelingzwangerschap ontdekt?
De bovengenoemde zwangerschapssymptomen wijzen in veel gevallen dus op de aanwezigheid van twee embryo’s. Om daadwerkelijk vast te stellen of er sprake is van een tweelingzwangerschap zal er een echo uitgevoerd moeten worden. Dit kan al vroeg in de zwangerschap gebeuren, al kan het lastig zijn om voor een zwangerschapsduur van acht weken te bevestigen of dat er inderdaad sprake is van meerdere kindjes op komst. Bij de termijnecho kan de verloskundige met zekerheid zien of er één of twee kindjes in je buik zitten.
Eeneiig of twee-eiig?
Als het om tweelingen gaat, bestaat er onderscheid tussen een- en twee-eiige tweelingen. Daar waar je een eeneiige tweeling krijgt op het moment dat een enkele eicel zich na bevruchting opsplitst in tweeën, waarbij de kindjes dus ook nagenoeg identiek zullen zijn, krijg je een twee-eiige tweeling in het geval van twee eicellen die door twee zaadcellen worden bevrucht. Deze kindjes kunnen verschillen van geslacht en ook de overige uiterlijke kenmerken zullen anders zijn. Wist je dat de kans op een twee-eiige tweeling groter is? Erfelijkheid en leeftijd spelen hierbij een rol. Beide zijn niet van invloed op het ontstaan van een eeneiige tweeling.
In ongeveer 55% van de gevallen is het mogelijk om tijdens de zwangerschap te ontdekken of tweelingen een eeneiige of twee-eiige tweeling zijn. Dit wordt bepaald door te kijken naar de placenta’s en tussenschot met behulp van een echo of door het geslacht te bekijken. In 45% van de gevallen is het tijdens de zwangerschap niet te bepalen of het een eeneiige of twee-eiige tweeling is. Na de geboorte kan het alsnog vastgesteld worden door te kijken naar de placenta en vruchtvliezen, de uiterlijke kenmerken te onderzoeken of door bloedgroep- of DNA-onderzoek te doen.
Controles tijdens een tweeling zwangerschap
De kans op complicaties is helaas wat groter in het geval van een zwangerschap van meerdere kindjes. Om deze reden is een meerlingzwangerschap reden voor een medische indicatie. Dit houdt in dat je onder controle komt te staan van een gynaecoloog in het ziekenhuis en dat je ook daar zult bevallen. Controles zullen voornamelijk betrekking hebben op je bloeddruk en de aanwezigheid van bloedarmoede, vochtophopingen en zwangerschapsvergiftiging. Ook de kindjes zullen nauwlettend in de gaten worden gehouden. De kans op een groeiachterstand is namelijk aanwezig, evenals een vroeggeboorte. Maar hoe zit het precies met de controles?
- Ben je in verwachting van een tweeling dan zullen de controles frequenter plaatsvinden. Er vanuit gaande dat er zich geen complicaties voordoen, zul je maandelijks op controle komen tot een zwangerschapsduur van 26 weken.
- Vanaf deze termijn gaat dit over in een tweewekelijkse controle. Dit tot een zwangerschapsduur van 32 weken.
- Na 32 weken zullen jij en je kindjes wekelijks gecontroleerd worden in het ziekenhuis. Dit is ook het moment dat er elke keer een echo gemaakt zal worden om de groei, die vanaf dat moment bij tweelingen minder hard gaat, goed te monitoren.
Het kan zijn dat er zich onverhoopt complicaties voordoen. Als dit het geval blijkt, zullen de controles nog verder opgeschroefd worden zodat de conditie van iedereen goed in de gaten gehouden kan worden. Is er sprake van een tweelingzwangerschap, waarbij de kindjes een gezamenlijke placenta hebben, dan is dit reden voor extra controles omdat dit helaas de kans op complicaties vergroot. Te denken valt aan het twin-to-twin transfusiesyndroom, afgekort TTTS, waarbij er een te grote overdracht van bloed van het ene kindje naar het andere kindje is.
Verlof bij een tweelingzwangerschap
Bij een tweelingzwangerschap is het gebruikelijk dat de baby’s eerder geboren worden. Dit betekent ook dat je eerder met zwangerschapsverlof gaat. Meestal is dit ergens tussen acht en tien weken voor de uitgerekende datum. Hoewel dit het officiële moment is waarop je verlof ingaat, wordt vaak aangeraden om al vanaf twintig weken zwangerschap rustiger aan te doen en minder te werken als dat mogelijk is. Na de bevalling heb je recht op tien weken bevallingsverlof dat kan worden verlengd als de complicaties je dwingen om langere tijd in het ziekenhuis door te brengen om te herstellen.
Bevalling van een tweeling
Bij een tweelingbevalling zijn er over het algemeen meer risico’s dan bij een eenling bevalling. Om deze reden vindt de bevalling plaats in het ziekenhuis en krijg je een medische indicatie. Dit betekent echter niet dat je per se een keizersnede moet ondergaan. Het is mogelijk om natuurlijk te bevallen, zolang het eerste kindje met zijn hoofd naar beneden ligt. Als het kindje in een stuitligging ligt, wordt er gekeken naar de mogelijkheden en jouw persoonlijke voorkeuren. Veiligheid voor zowel de moeder als de kinderen staat hierbij voorop. In sommige gevallen kan dit leiden tot een keizersnede.
Mogelijke complicaties tweelingzwangerschap
Elke zwangerschap brengt in bepaalde mate risico’s met zich mee, maar de kans op complicaties is groter als je zwanger bent van een tweeling. Deze complicaties kunnen gevolgen hebben voor je kindjes, maar ook voor jezelf. Complicaties die op kunnen treden, zijn:
- Vroeggeboorte
De duur van de zwangerschap van een tweeling is minder lang dan die van een eenling. Gemiddeld worden tweelingen rond een duur van 37 weken geboren, maar het kan zijn dat de weeën zich al eerder aandienen. Gebeurt dit voor de 35 weken, dan is het nodig om weeënremmer en medicijnen voor de longrijping toegediend te krijgen. - Hoge bloeddruk
Het is voor je lichaam flink aanpoten als je zwanger bent van twee kindjes tegelijk. Ook je hart heeft het zwaarder te verduren en moet twee keer zo veel bloed rondpompen. Dit kan leiden tot een hoge bloeddruk met mogelijk vervelende gevolgen. Zo zou de functie van je nieren kunnen afnemen en kan er sprake zijn van beperkte doorbloeding van de placenta. - Groeiachterstand
Als je de zwangerschapsduur van 32 weken gepasseerd bent, dan zullen de kindjes niet meer zo hard groeien. Om deze reden worden tweelingen vaak ook geboren met een lager gewicht dan gemiddeld. Dit is iets dat goed in de gaten gehouden moet worden. - Twin-to-twin transfusie syndroom
Het komt voor dat tweelingen de placenta delen in plaats van dat ze er ieder afzonderlijk één hebben. In zo’n geval bestaat de kans dat het ene kindje van meer bloed voorzien wordt dan het andere kindje. Gewoonlijk is de onderlinge uitwisseling van bloed in balans, maar in enkele gevallen niet.
