Wat is een uitgezakte navelstreng?
De navelstreng is soort een kabel van weefsel die je kindje met de placenta verbindt. De placenta is een orgaan dat tijdens de zwangerschap in de baarmoeder groeit en voedingsstoffen en zuurstof aan je kindje levert en afvalstoffen verwijdert via de navelstreng.
Tijdens de bevalling wordt eerst het hoofdje van je kindje geboren gevolgd door zijn lijfje en vervolgens de placenta met daaraan de navelstreng. In sommige gevallen kan de navelstreng uit de vagina glijden voordat je kindje door de baarmoedermond is; een navelstrengprolaps of uitgezakte navelstreng. Dit kan gebeuren als de vliezen vroegtijdig breken of als er te veel druk op de navelstreng wordt uitgeoefend tijdens de bevalling.
De verzakking van de navelstreng is dan ook een ernstige complicatie omdat het de bloedtoevoer en de zuurstofvoorziening naar je kindje in gevaar brengt. De navelstreng kan ook worden samengedrukt, wat kan leiden tot foetale nood of zelfs het overlijden van je kindje.
Hoe ontstaat een uitgezakte navelstreng?
Een navelstreng verzakking ontstaat wanneer de navelstreng uit de vagina glijdt voordat je kindje geboren is. Dit kan gebeuren als je vliezen breken terwijl je kindje nog niet is ingedaald of als er te veel druk op de navelstreng wordt uitgeoefend tijdens de bevalling.
Risicofactoren voor het verzakken van de navelstreng
Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op een uitgezakte navelstreng vergroten. Dit zijn:
-Voortijdige breuk van de vliezen (PROM): Dit is wanneer je vliezen breken voordat je gaat bevallen. PROM verhoogt het risico op een uitgezakte navelstreng omdat het druk uitoefent op de navelstreng.
–Abnormale ligging van je kindje: Als je baby in een stuitligging ligt (onderkant eerst), kan dit de kans op een uitgezakte navelstreng tijdens de bevalling vergroten.
-Polyhydramnios: Dit is een aandoening waarbij er te veel vruchtwater in de baarmoeder zit. Polyhydramnios kan het risico op een uitgezakte navelstreng verhogen omdat het druk uitoefent op de navelstreng.
-Meerlingzwangerschap: Dit is wanneer u meer dan één baby draagt. Een meerlingzwangerschap verhoogt het risico op een uitgezakte navelstreng omdat er meer druk op de navelstreng komt te staan
-Niet ingedaald kindje: Is je kindje niet ingedaald en breken de vliezen dan ligt het hoofdje van je kindje niet in het bekken. Hierdoor kan de navelstreng verzakken.
Gevolgen van een uitgezakte navelstreng
Een uitgezakte navelstreng kan leiden tot ernstige complicaties door een samengedrukte navelstreng. Hiervan is sprake wanneer de navelstreng zo strak wordt samengeknepen dat de bloedtoevoer naar je baby wordt afgesneden. Een samengedrukte navelstreng kan leiden tot foetale nood. In dat geval daalt de hartslag van je kindje en hij krijgt niet genoeg zuurstof. Foetale nood kan leiden tot zuurstoftekort, doodgeboorte of neonatale sterfte.
Behandeling uitgezakte navelstreng
Als je zwanger bent en één van de risicofactoren voor navelstrengprolaps hebt, zal je verloskundige je tijdens de zwangerschap extra in de gaten houden. Ontwikkel je PROM of breken je vliezen terwijl je kindje nog niet is ingedaald, ga dan direct liggen om een navelstreng verzakking te voorkomen.
De behandeling van een uitgezakte navelstreng bestaat dan ook voornamelijk uit het wegnemen van de druk op de navelstreng zodat je kindje genoeg zuurstof krijgt. Hiervoor moet je in een houding gaan liggen waarbij je kindje niet of zo min mogelijk op de navelstreng drukt. De verloskundige of gynaecoloog duwt indien nodig je kindje wat omhoog. Ook krijg je een katheter je blaas te vullen. Dit zorgt ervoor dat je kindje minder indaalt en de navelstreng minder wordt dichtgeklemd. Je kindje wordt vervolgens zo snel mogelijk met een spoedkeizersnede ter wereld gebracht.
Symptomen van een navelstreng verzakking
Het meest voorkomende symptoom van een verzakte navelstreng is foetale nood. De hartslag van je kindje daalt en hij krijgt niet genoeg zuurstof. Daarnaast kan de navelstreng zichtbaar zijn na het breken van de vliezen zonder dat je kindje al geboren is.
Video navelstrengprolapse
In deze video laat verpleegkundige Andrea Shea zien wat er gebeurt bij een navelstrengprolaps.