Skip to content
Erkenning

Erkenning: rechten en plichten

Zijn jij en de (aanstaande) moeder niet getrouwd en hebben jullie geen geregistreerd partnerschap? Dan ben je niet automatisch ook de juridische ouder van jullie kindje. Hiervoor moet je jullie kindje eerst erkennen bij de Burgerlijke Stand van de gemeente.
BabyBaby
Minder dan 1 minuutLeesduur minuten

Inhoud

Wat is erkenning?

Zijn jij en je partner getrouwd of hebben jullie een geregistreerd partnerschap? Dan ben je automatisch ook juridisch ouder van jullie kindje. Dit geldt ook als je niet de biologische vader bent. Er hoeft in dat geval niet erkent te worden. 

Zijn jij en je partner niet getrouwd en hebben jullie geen geregistreerd partnerschap dan is de moeder automatisch ook juridisch de moeder. Jullie kindje is tenslotte uit haar geboren. Maar dit geldt niet voor jou. Om zelf ook juridisch ouder te worden moet je jullie kindje eerst erkennen bij de Burgerlijke Stand van de gemeente. Er ontstaat dan een familierechtelijke betrekking met jullie kindje. Door het erkennen van jullie kindje en het aangaan van een juridische band ontstaan er rechten en plichten. 

  • Je moet je kindje onderhouden totdat hij 21 jaar wordt; je hebt een onderhoudsplicht
  • Jij en je kindje worden elkaars erfgenamen
  • Je kindje krijgt mogelijk jouw nationaliteit. Dit is afhankelijk van je nationaliteit en de rechten van dit land. Heb je de Nederlandse nationaliteit? Dan krijgt jullie kindje ook automatisch de Nederlandse nationaliteit. Hiervoor moet jullie kindje wel erkent worden voor het zevende levensjaar.
  • Op het moment van erkenning kies je samen met je partner de achternaam van jullie kindje. Dit geldt alleen voor jullie eerste kindje. Elk volgend kindje dat jullie samen krijgen, krijgt dezelfde achternaam als jullie eerste kindje. Kiezen jullie geen naam? Dan krijgt jullie kindje automatisch de achternaam van de biologische moeder. 
  • Je hebt na een scheiding recht op omgang, informatie en consultatie.

Let op: Na het erkennen ben je nog geen wettelijke vertegenwoordiger van je kindje en mag je nog geen beslissingen over de opvoeding en verzorging van jullie kindje nemen of ‘rechtshandelingen’ verrichten. Hiervoor moet er eerst ouderlijk gezag worden aangevraagd.  

Voorwaarden erkennen

Niet iedereen kan een kindje erkennen. Hiervoor moet je aan een aantal voorwaarden voldoen: 

  • De biologische moeder moet toestemming geven. Dit geldt alleen voor het erkennen van kinderen onder de 16 jaar. 
  • Is het kind ouder dan twaalf? Dan heb je ook schriftelijke toestemming van het kind zelf nodig. 
  • Je moet 16 jaar of ouder zijn
  • Er mogen niet al twee ouders zijn. Heeft iemand anders, bijvoorbeeld de vrouwelijke partner van de moeder, het kindje al erkent, dan kan de biologische vader niet ook het kindje nog erkennen. 
  • Je mag alleen erkennen als je ook met de moeder mag trouwen. Ben je bijvoorbeeld een bloedverwant van de moeder, dan mag je het kindje niet erkennen. 
  • Sta je vanwege een lichamelijke of geestelijke toestand onder curatele? Dan heb je eerste toestemming nodig van de kantonrechter.

Erkenning bij een relatie tussen twee vrouwen

Bij een relatie tussen twee vrouwen is er een extra regel van toepassing. Zijn jullie getrouwd of hebben jullie een geregistreerd partnerschap en is er volgens de wet gebruik gemaakt van een onbekende donor? Dan ben je als duomoeder, automatisch ook de juridische ouder van jullie kindje. Er hoeft dan niet worden erkent. Hebben jullie gebruik gemaakt van een bekende donor, dan moet je jullie kindje eerst erkennen om juridisch ouder te worden. 

Erkenning bij een relatie tussen twee mannen

Erkenning bij een relatie tussen twee mannen ligt wat ingewikkelder. Wanneer een kindje wordt geboren is de biologische moeder automatisch juridisch ouder. Omdat een kindje juridisch maximaal twee ouders mag hebben, kan slechts één van de vaders het kindje erkennen. 

Erkennen geboorte buitenland

Wordt je kindje in het buitenland geboren? Dan heb je twee opties. Je kindje erkennen in het land waar hij wordt geboren of erkennen in Nederland. 

Kind erkennen in het buitenland

Wil je jullie kindje erkennen in het land waar hij is geboren? Informeer dan of de ambtenaar van de burgerlijke stand van het betreffende land een akte van erkenning kan opmaken. Bekijk wel eerst of de erkenning ook rechtsgeldig is in Nederland, dit is niet voor elk land het geval. 

Kind erkennen in Nederland

Is je kindje geboren in het buitenland en heb je een Nederlandse nationaliteit? Dan kun je ook naar een gemeente in Nederland om jullie kindje te erkennen. Het maakt in dat geval niet uit of je in Nederland of in het buitenland woont. Het is mogelijk om iemand te machtigen om de erkenning in Nederland voor je te regelen. Hiervoor heb je een schriftelijke volmacht nodig die door een notaris is opgemaakt.

Wanneer kan ik erkennen?

Dus wanneer kan je jullie kindje erkennen? Dit kan op drie momenten; tijdens de zwangerschap, tijdens de geboorteaangifte of op een later moment. 

Tijdens de zwangerschap

Zwangere vrouw met partnerJe kunt jullie kindje al tijdens de zwangerschap erkennen. Dit heet ook wel erkenning van de ongeboren vrucht. Er wordt aangeraden de erkenning voor 24 weken zwangerschap te regelen. Vanaf 24 weken zwangerschap ben je namelijk verplicht aangifte te doen van de geboorte van jullie kindje. Je partner mag dit alleen doen als hij of zij jullie kindje ook heeft erkent. Om de erkenning te regelen moet de (aanstaande) moeder mee naar het gemeentehuis of schriftelijk toestemming geven. 

Erkennen tijdens de geboorteaangifte 

Je kunt er ook voor kiezen om tijdens de geboorteaangifte jullie kindje te erkennen. Geboorteaangifte moet binnen drie dagen na de geboorte in de gemeente waar jullie kindje geboren is. Ook bij erkenning tijdens de geboorteaangifte moet de (aanstaande) moeder mee of schriftelijk toestemming geven. 

Erkennen op een later moment

Je kunt op elk moment een kind erkennen, dus ook als deze al ouder is of zelfs meerderjarig. Voor kinderen onder de 12 jaar heb je schriftelijke toestemming nodig van de biologische moeder. Voor kinderen tussen de 12 en 16 jaar heb je toestemming nodig van de biologische moeder en het kind. Is het kind ouder dan 16 jaar dan heb je alleen schriftelijke toestemming nodig van het kind. 

Hoe gaat erkenning in zijn werk?

Dus nu weet je wat erkenning precies is en aan welke voorwaarden je moet voldoen. De volgende vraag is: hoe moet ik erkennen? Hiervoor moet je met je de (aanstaande) moeder langsgaan bij de gemeente. Het hangt van de regelgeving van de gemeente af of je hier eerst een afspraak voor moet maken of dat gewoon langs kunt gaan. Kijk hiervoor op de website van de betreffende gemeente. Je kunt ook zonder de (aanstaande) moeder langs de gemeente. Je hebt in dat geval schriftelijke toestemming van de moeder nodig. Je krijgt na het erkennen direct een afschrift van de erkenningsakte mee. 

Wat neem ik mee? 

Samen met de moeder naar het gemeentehuis: 

  • Een geldig legitimatiebewijs (paspoort of rijbewijs)

Zonder de moeder naar het gemeentehuis:

  • Een geldig legitimatiebewijs
  • Schriftelijke toestemming van de moeder
  • Handtekening van de moeder op de schriftelijke toestemming
  • Geldig identiteitsbewijs van de moeder

Kosten erkennen

Wanneer jullie op het gemeentehuis zijn maakt de ambtenaar van de burgerlijke stand direct een akte van erkenning op. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Als jullie hier een afschrift van willen hebben, kunnen daar wel kosten aan verbonden zijn. De gemeente kan jullie hier meer over vertellen. 

Ouderlijk gezag

Na het erkennen ben je nog geen wettelijke vertegenwoordiger van jullie kindje. Dit betekent dat je nog geen beslissingen mag nemen over de opvoeding en verzorging van jullie kindje of ‘rechtshandelingen’ mag verrichten. 

Om ouderlijk gezag te krijgen, moet je dit aanvragen bij de rechtbank. Dit kan eenvoudig online met je DigiD bij Rechtspraak.nl. Het is ook mogelijk om het verzoek schriftelijk bij de rechtbank in te dienen. Hiervoor kun je het formulier voor het verzoek tot ouderlijk gezag online downloaden of ophalen bij het gemeentehuis en opsturen naar de rechtbank. Om het ouderlijk gezag te krijgen mag je niet onder curatele staan, jonger zijn dan 18 jaar of een geestelijke stoornis hebben. 

Voor het aanvragen van ouderlijk gezag heb je het BSN nummer nodig van je kindje. Deze krijg je tijdens de geboorteaangifte. Je kunt daarom ook pas na de geboorte ouderlijk gezag aanvragen. Het aanvragen van ouderlijk gezag is gratis. 

Dit artikel is geschreven door: 

Renate

Ik heb een passie voor alles rondom zwangerschappen. Deze passie heb ik omgezet in het online platform, Zwangerennu.nl, waar ik mijn uitgebreide kennis en ervaringen deel met anderen. Het is mijn doel om aanstaande moeders te ondersteunen en te begeleiden tijdens deze bijzondere periode in hun leven.