LH piek

Wat is LH?

LH, ofwel Luteïniserend Hormoon, is een hormoon dat wordt gemaakt door je hersenen. Samen met FSH (Follikelstimulerend Hormoon) helpt LH je eierstokken te regelen en je menstruatiecyclus in stand te houden, inclusief de groei van eiblaasjes (follikels) en de eisprong. Als je graag zwanger wilt worden, is LH een belangrijk hormoon, omdat het je ovulatie  in gang zet

Wat is de LH piek?

Nu je weet wat LH is, is het handig om te begrijpen hoe jouw menstruatiecyclus werkt en wat de LH-piek daarin betekent. Je lichaam doorloopt elke maand het proces om zich voor te bereiden op een mogelijke zwangerschap; de menstruatiecyclus. Deze cyclus wordt gestuurd door een samenwerking van hormonen die worden aangemaakt in je hersenen en eierstokken. De meeste cycli duren ongeveer 28 dagen, maar het is heel normaal als jouw cyclus iets korter of langer is, bijvoorbeeld tussen de 23 en 35 dagen. De cyclus bestaat uit verschillende fases, die samen zorgen dat alles op het juiste moment gebeurt.

Het begint met de folliculaire fase, gelijk vanaf de eerste dag van je menstruatie. Tijdens deze fase maken je hersenen meer van het hormoon FSH (follikelstimulerend hormoon) aan. Dit hormoon zorgt ervoor dat in je eierstokken meerdere kleine eiblaasjes, de zogenaamde follikels, gaan groeien. Uiteindelijk wordt er één follikel dominant. Deze produceert steeds meer oestrogeen, een hormoon dat ervoor zorgt dat het baarmoederslijmvlies dikker en voedzamer wordt, zodat het klaar is om een bevruchte eicel te ontvangen. Oestrogeen maakt het baarmoederhalsslijm ook dunner en helderder, zodat zaadcellen makkelijker hun weg naar de eicel kunnen vinden.

Als het oestrogeenniveau van de dominante follikel flink stijgt, geeft dit een belangrijk signaal aan je hypofyse. Er wordt ineens een grote hoeveelheid LH (luteïniserend hormoon) afgegeven. Dit is de LH-piek, een belangijk moment in je cyclus. LH is namelijk het hormoon dat de eisprong, oftewel ovulatie, in gang zet. Zo’n 10 tot 36 uur na deze piek barst de dominante follikel open en wordt de rijpe eicel vrijgegeven. Deze eicel wordt opgevangen door de eileider, waar een bevruchting kan plaatsvinden.

Na de eisprong begint de luteale fase. De restanten van de follikel veranderen in het corpus luteum (gele lichaam), dat progesteron en ook wat oestrogeen aanmaakt. Progesteron speelt een grote rol in het verder voorbereiden van het baarmoederslijmvlies, zodat een eventuele bevruchte eicel zich kan innestelen. Als er geen bevruchting plaatsvindt, stopt het corpus luteum na een aantal dagen met werken, wat zorgt voor een daling in de hormoonspiegels. Hierdoor laat het baarmoederslijmvlies los en begint je menstruatie, waarmee een nieuwe cyclus start.

Als er wel een bevruchting plaatsvindt, zorgt het embryo ervoor dat er een ander hormoon, hCG, wordt aangemaakt. Dit houdt het corpus luteum actief en zorgt dat je lichaam de zwangerschap kan ondersteunen. Uiteindelijk neemt de placenta deze taak over.

Wanneer is de LH piek?

De LH-piek vindt meestal rond dag 12 tot 14 van je menstruatiecyclus plaats, maar de exacte timing kan variëren. Dit komt doordat de lengte van de folliculaire fase voor iedereen kan verschillen, wat invloed heeft op het moment van de ovulatie en daarmee de LH-piek. Hoewel een typische cyclus vaak 28 dagen is, kunnen de dagen waarop de LH-piek en ovulatie plaatsvinden, bij een gezonde cyclus variëren tussen dag 9 en 17.

Hoe kan je de LH piek vinden?

Je kunt je LH-piek vinden met een ovulatietest. Deze meet de hoeveelheid LH in je urine en laat zien wanneer de LH piekt. Bij een gemiddelde cyclus van 28 dagen begin je meestal op dag 11 te testen, omdat de piek vaak rond dag 12 tot 14 valt. Het is belangrijk om dagelijks, bij voorkeur twee keer per dag en op hetzelfde tijdstip, te testen om de piek niet te missen. 

Uit studies is namelijk gebleken dat slechts 10% van de vrouwen met een normale 28-daagse cyclus ovuleert op dag 14(4). Aangezien de ovulatie volgt op de LH-piek betekent dit dat ook de LH-piek zelf slechts bij een klein percentage van de vrouwen met een 28-daagse cyclus precies rond dag 12 optreedt.In de tabel hieronder kun je vinden wanneer je LH-piek ongeveer is wat je vruchtbare dagen zijn. 

Misschien vraag je je af hoe je twee dagen voor je eisprong vruchtbaar kunt zijn. Dat heeft alles te maken met de overlevingstijd van zaadcellen. Terwijl een eicel slechts tot 24 uur na de eisprong bevrucht kan worden, kunnen zaadcellen gemiddeld drie dagen in je lichaam blijven leven. Hierdoor vergroot je de kans op een bevruchting juist door vlak voor je eisprong gemeenschap te hebben.

Wanneer doe je een ovulatietest?

We hebben deze vraag hierboven al even kort beantwoord, maar een ovulatietest start je meestal rond dag 11 van een gemiddelde cyclus van 28 dagen, omdat de LH-piek vaak tussen dag 12 en 14 valt. Het is belangrijk om dagelijks, bij voorkeur op hetzelfde tijdstip, te testen om de piek niet te missen. Bij onregelmatige cycli is het slim om eerder te beginnen, gebaseerd op je kortste cyclus in de afgelopen maanden. Door de LH-piek nauwkeurig te detecteren, kun je je vruchtbare periode bepalen en je kansen op een succesvolle bevruchting vergroten.

Hoe doe je een ovulatietest?

Een ovulatietest werkt door het niveau van hormonen in je urine te meten, zoals het luteïniserend hormoon (LH). Sommige testen detecteren daarnaast ook oestrogeen, wat je een uitgebreider beeld geeft van je vruchtbaarheid. Het uitvoeren van de test is makkelijk en vergelijkbaar met een zwangerschapstest. Je kunt de teststrip direct in je urinestroom houden of in een potje met opgevangen urine dopen. Het is aan te raden om de test ’s ochtends te doen, omdat de concentratie van hormonen dan het hoogst is. Voor de meest betrouwbare resultaten test je twee keer per dag op hetzelfde tijdstip. Lees altijd goed de instructies van de fabrikant door om te weten hoelang je moet wachten op het resultaat en hoe je dit goed kunt aflezen. Zo krijg je een duidelijk inzicht in je meest vruchtbare dagen.

Heb je een onregelmatige menstruatiecyclus? Dan kan het wat lastiger zijn om de LH piek te vinden. Begin dan 22 dagen voor je volgende menstruatie met testen. Heb je de LH piek niet gevonden? Begin dan de volgende maand nog een paar dagen eerder met testen.

LH piek na een miskraam

Als je een miskraam hebt gehad kan er een hogere concentratie LH in je urine aanwezig zijn. Als je nu een ovulatietest doet kun je een valse positief krijgen. Een LH piek duurt normaal 24 tot 48 uur. Als je meerdere dagen achter elkaar een positieve test krijgt, is het waarschijnlijk een valse positief. Het kan vijf tot tien weken duren voordat het hormoon LH uit je urine is verdwenen.

Geen LH piek?

Heb je al meerdere menstruatiecyclussen getest maar kun je geen LH piek vinden? Dan hoeft het niet te betekenen dat je ook geen LH piek hebt. Het kan zijn dat je niet goed test.

Let bij het testen op de volgende factoren:

Open de verpakking pas voor het testen
Gebruik een ovulatietest niet als de verpakking al open is geweest. Als de verpakking eerder is geopend kan de teststrip reageren met het vocht in de lucht. Hierdoor kunnen de resultaten onbetrouwbaar zijn.

Gebruik geen ochtendurine
De concentratie LH in je urine loopt ‘s ochtends op en bereikt een piek rond twaalf uur ’s middags. Test tussen twaalf en drie uur voor het beste resultaat.

Test elke dag rond dezelfde tijd
Test elke dag rond dezelfde tijd. Als je onregelmatig test kan er teveel tijd tussen de testen zitten waardoor je de LH piek mist.

Drink niet teveel water voor het testen
Als je veel vocht drinkt is je urine verdunt. Dit kan ervoor zorgen dat de concentratie LH te laag is om te meten.

Test bij een licht streepje dezelfde dag nog een keer
Laat de ovulatietest een hele lichte streep zien? Test op dezelfde dag nog een keer om zeker te weten dat je de piek niet mist.

Test twee keer per dag
Er zijn vrouwen waarbij de LH piek erg kort duurt. Bereken de gemiddelde duur van je menstruatiecyclus. Test de dagen dat je een LH piek verwacht, gemiddeld zestien dagen voor je volgende menstruatie, twee keer per dag.

Begin eerder in je menstruatiecyclus met testen
Probeer een paar dagen eerder in je cyclus met het testen. Misschien vind jouw LH piek eerder plaats.

Als je alles al hebt geprobeerd en je kunt de LH piek niet vinden, ga dan even langs de huisarts. Het kan zijn dat je de LH piek niet kunt vinden omdat je deze niet hebt. Wanneer er geen eicel rijpt wordt er ook geen signaal aan je hypofyse gegeven. Deze zal dan ook geen LH aanmaken om de eisprong te stimuleren.