Wat is Oxytocine?
Oxytocine is een neuropeptide dat wordt geproduceerd door de hypothalamus, een gebied in de hersenen. Het is zowel een hormoon als neurotransmitter. Als hormoon wordt oxytocine in de bloedbaan vrijgegeven door de hypofyse, die zich aan de basis van de hersenen bevindt. Als neurotransmitter werkt het direct in je hersenen. Oxytocine heeft veel verschillende effecten op het lichaam, afhankelijk van waar en waarin het wordt afgegeven.
Oxytocine hoort ook thuis in het rijtje zwangerschapshormonen. Het wordt ook wel het “liefdeshormoon” of het “knuffelhormoon” genoemd, omdat het binding en hechting met je kindje bevordert. Als je iemand omhelst of dicht tegen hem aan zit, geven je hersenen oxytocine af. Maar dit belangrijke hormoon doet meer dan ons een warm en donzig gevoel geven. Het speelt ook een belangrijke rol bij de bevalling en borstvoeding en het proces van zwanger worden. Oxytocine is afgeleid van het Griekse woord okytokos, wat ‘snelle geboorte’ betekent.
Oxytocine en zwanger worden
De rol van oxytocine begint al tijdens het zwanger worden. Tijdens het vrijen komen er bij jou en je partner meerdere stofjes vrij. Als we opgewonden raken, worden de hormonen oxytocine en vasopressine aangemaakt waardoor je je verbonden voelt met je partner. Bij een vrouwelijk orgasme komt er ook oxytocine vrij wat zorgt voor kleine spiertrekkingen in de vagina en baarmoeder. Dit bevordert de reis van de spermacellen richting de eicel. En hoe fijner het orgasme, hoe meer oxytocine er vrijkomt. Ook heeft oxytocine een rustgevende werking waardoor je na het vrijen vaak snel in slaap valt of je slaperig voelt.
Oxytocine tijdens de bevalling
Ook tijdens de zwangerschap maakt je lichaam extra oxytocine aan. Maar onder invloed van progesteron wordt de werking nog tegengehouden. Oxytocine zorgt namelijk voor samentrekkingen van de baarmoeder, oftewel weeën. Richting het einde van de zwangerschap maakt je lichaam minder progesteron aan en meer oxytocine en prostaglandine.
Op een bepaald punt zorgt de oxytocine ervoor dat het spierweefsel van je baarmoeder gaat samentrekken; je krijgt weeën. Komt je bevalling niet op gang of zijn de weeën te zwak dan kun je kunstmatige oxytocine krijgen om je bevalling weer op gang te brengen.
Oxytocine na de bevalling
Na de bevalling blijft oxytocine een belangrijke rol spelen om de baarmoeder te helpen zijn normale grootte en vorm weer aan te nemen. Je baarmoeder zal namelijk ook na de bevalling samentrekken onder invloed van oxytocine; de welbekende naweeën. Deze zorgen ervoor dat je baarmoeder weer krimpt en gescheurde bloedvaatjes dicht worden gedrukt. Borstvoeding stimuleert de aanmaak van oxytocine. Hierdoor kun je tijdens het geven van borstvoeding extra last krijgen van naweeën. Heb je veel last van bloedverlies na de bevalling? Dan kun je proberen je kindje wat vaker aan te leggen.
Oxytocine en borstvoeding
Het geven van borstvoeding stimuleert dus de aanmaak van oxytocine. Maar oxytocine is ook verantwoordelijk voor het toeschieten van de melk. Onder invloed van oxytocine trekken de spiertjes van de melkkanalen en melkkliertjes in je borst samen. Hierdoor wordt de melk via de melkkanalen naar je tepel geperst en kan je kindje drinken.
De bevalling opwekken met Oxytocine
Moet je bevalling worden ingeleid omdat je over tijd bent of vanwege een andere medische oorzaak? Dan krijg je een oxytocine infuus in je hand of arm om de weeën op te wekken. Dit zorgt ervoor dat je baarmoeder samentrekt; je krijgt weeën. Tijdens het inleiden van de bevalling wordt het oxytocine infuus rustig opgehoogd tot je ongeveer 2 weeën per 5 minuten hebt. De hoeveelheid oxytocine die je hiervoor nodig hebt wisselt sterk per vrouw.
Oxytocine prik
Komt de placenta na de bevalling niet los? Dan kan je een oxytocine prik krijgen om je baarmoeder te helpen samentrekken en de placenta uit te drijven. Oxytocine stimuleert de samentrekking van de baarmoeder waardoor de placenta loskomt. Een oxytocine prik kan ook worden gegeven om een postpartum bloeding te voorkomen of te behandelen; een aandoening waarbij na de bevalling overmatig bloedverlies optreedt.
Oxytocine en hechting met je baby
Oxytocine speelt een belangrijke rol in de eerste fasen van de hechting tussen jou en je kindje. Het helpt om een sterke emotionele band te scheppen. Oxytocine is niet voor niets het knuffelhormoon.
Wat is Synthetische oxytocine?
Synthetische oxytocine is een synthetisch hormoon dat wordt gebruikt om weeën op te wekken. Synthetische oxytocine wordt gebruikt voor het opwekken van de bevalling, voor het op gang helpen van de nageboorte of voor de behandeling van postnatale bloedingen. Synthetische oxytocine kan ook als neusspray worden gebruikt om het toeschietreflex op gang te helpen.
