Je baby in de 23e week van je zwangerschap
Je kindje heeft het er maar druk mee. Hij oefent zijn ademhaling, bewegingen, kijkt al wat in het rond en groeit daarnaast hard. En dat terwijl hij slechts een paar uur per dag wakker is. Alle organen zijn ondertussen goed ontwikkeld alleen zijn longetjes moeten nog rijpen. Helaas is hij nog niet levensvatbaar buiten je baarmoeder maar dat zal niet lang meer duren. Vanaf week 24 zullen doktoren er alles aan doen om je kindje bij een vroeggeboorte te redden. Maar hoe langer je kindje in je buik zit hoe beter natuurlijk. Vanaf week 37 geldt dat je kindje volledig volgroeid is en geboren kan worden. Je kunt vanaf week 37 dan ook veilig thuis bevallen.
Wekelijks worden er meer en meer zenuwbanen van je kindje aan elkaar gekoppeld. Hierdoor zijn de bewegingen die hij maakt ook steeds minder reflexen en meer bewuste en gecoördineerde bewegingen. Je kunt daarom ook steeds meer contact maken met je kindje door met je hand over je buik te wrijven of zachte klopjes te geven. Je kindje kan hierop reageren door schopjes tegen je hand te geven. De schopjes en bewegingen worden niet alleen gecoördineerder maar ook krachtiger. Waar je de bewegingen eerst alleen nog vanbinnen voelde kan je partner de bewegingen nu misschien ook al voelen. Zo kan zowel jij als je partner al een band creëren met je kindje.
Misschien heb je het op de echo al een beetje gezien, je kindje is nog erg dun. Vooral in het gezichtje is dit goed zichtbaar. Dit komt omdat je kindje nog geen onderhuids vetlaagje heeft. Maar daar komt vanaf nu verandering in, het gewicht gaat tot de geboorte nog vertienvoudigen. Dus vanaf nu ben jij niet meer de enige die veel aankomt, ook bij je kindje vliegen de grammen eraan. Dit vetlaagje heeft hij nodig om zichzelf op temperatuur te houden.
Jij in de 23e week van je zwangerschap
Met 23 weken zwangerschap begint je buik al mooi te groeien en vliegen de kilo’s eraan. Gemiddeld ben je rond 23 weken al vijf kilo aangekomen. In totaal zal je aan het einde van je zwangerschap ongeveer 15 kilo zijn aangekomen, deze kilo’s verdelen zich over je hele lichaam.
- Je kindje: 3000-3500 gram
- Baarmoeder: 800-1000 gram
- Placenta: 500 gram
- Vruchtwater en vocht: 1500-2000 gram
- Extra bloed: 1500 gram
- Borsten: 500 gram
- Vet: 1500-3000 gram
Toch zit er veel verschil tussen het aantal kilo’s dat iedere vrouw aankomt. Hoeveel je mag aankomen is afhankelijk van je BMI voor de zwangerschap. Met een gezond BMI tussen de 18,5 en 25 is het advies om tussen de 11,5 en 16 kilo aan te komen bij een eenling. Lag je BMI voor de zwangerschap lager en had je ondergewicht? Dan mag je wat extra aankomen. Was je BMI hoger dan 25 en had je overgewicht dan is het advies om wat minder aan te komen. Elke kilo die je boven de 16 aankomt kan de zwangerschap zwaarder voor je maken en de kans op zwangerschapskwaaltjes, zoals snurken, vergroten.
Voeding en ijzer tijdens de zwangerschap
Ondanks dat je met zijn tweeën ben is het helaas een fabel dat je ook voor twee moet eten. Gemiddeld heeft je lichaam honderd tot driehonderd extra calorieën per dag nodig. Dit zijn een paar extra aardappelen of een extra boterham per dag. Door de hormonen kan het wat lastig zijn maar probeer 350 gram groente en twee tot vier stuks fruit per dag te eten. Drink ook voldoende water en probeer twee keer per week vette vis te eten. Wanneer je geen vette vis lust kun je omega 3 supplementen nemen.
Niet alleen jij maar ook je kindje heeft veel behoefte aan vitamine en mineralen. En aangezien hij deze niet zelf kan aanmaken moet hij ze binnen krijgen via jouw voedsel. Vooral vitamine C, eiwitten en ijzer kan hij goed gebruiken voor zijn ontwikkeling. Je kindje gebruikt ijzer voor het aanmaken van hemoglobine. Hemoblobine vervoert zuurstof door het lichaam en geeft deze af aan alle lichaamscellen. Zo krijgen onder andere de hersenen, nieren, lever en spieren hun zuurstof. Ook is ijzer essentieel bij het aanmaken van energie in de cellen en ondersteunt het een goed afweersysteem.
Tijdens je zwangerschap heb je een verhoogd risico op een ijzertekort omdat niet alleen jij maar ook je kindje ijzer verbruikt. Je kunt een tekort herkennen aan vermoeidheid, een bleke huid, rusteloze benen en snel buiten adem zijn.
Dus hoe zorg je ervoor dat je genoeg ijzer binnenkrijgt? Ijzer komt voor als non-heemijzer en heemijzer. Heemijzer zit voornamelijk in dierlijke producten en non-heemijzer in plantaardige en dierlijke producten. Vooral een handje ongezouten cashewnoten en een runderlapje hebben een hoge concentratie ijzer. Ook kun je dagelijks een glaasje Roosvicee Ferro drinken. Deze limonade bevat ferrogluconaat, een ijzer dat snel in het bloed wordt opgenomen, en vitamine C. Het voedingscentrum geeft aan dat je met een gezond en gevarieerd dieet voldoende ijzer binnenkrijgt. Heb je toch het idee dat je een ijzertekort hebt? Neem dan contact op met je verloskundige.
Snurken tijdens de zwangerschap
Wist je dat één op de drie vrouwen snurkt tijdens de zwangerschap? Ook als je voor je zwangerschap muisstil sliep kun je nu een flink aantal decibel produceren tijdens je slaap. Snurken is het gevolg van je gewichtstoename. Tijdens de zwangerschap kom je flink aan en deze kilo’s gaan niet alleen op je buik zitten. Ook kan er wat extra vetweefsel rond je keel ontstaan waardoor deze vernauwd en je gaat snurken. Een andere oorzaak is het vasthouden van vocht. Het vocht dat je extra vasthoudt gaat niet alleen in je enkels, handen en voeten zitten maar ook in de slijmvliezen van je neus. Hierdoor zwellen ze op en is er minder ruimte voor de doorgang van lucht. Het gevolg; snurken.
Het snurken begint meestal in het tweede trimester en wordt erger naarmate je zwangerschap vordert. Een kwaaltje die vervelender is voor je partner dan voor jezelf. Helemaal voorkomen kan je het helaas niet maar er zijn wel wat tips die het snurken kunnen verminderen:
- Gebruik een luchtbevochtiger in je slaapkamer. Als de lucht erg droog is kun je namelijk meer gaan snurken
- Zet je raam ‘s nachts open en ventileer je kamer goed
- Slaap op je zij in plaats van op je rug. Op je rug vernauwen je luchtwegen wat het snurken verergert
- Leg een kussen achter je rug waardoor je ‘s nachts niet terugrolt naar je rug en je partner alsnog wakker snurkt
- Gebruik middelen tegen het snurken zoals een neusspreider, neuspleister of antisnurkbeugel. Deze middelen zijn gericht op het verwijden van je luchtwegen en kunnen geen kwaad tijdens de zwangerschap. Lees wel altijd even de bijsluiter voor de zekerheid
- Probeer een snelle gewichtstoename te voorkomen. Eet gezond en gevarieerd
Heeft je partner erg last van het snurken dan kunnen jullie tijdelijk apart slapen als je hier de mogelijkheid voor hebt. Zeker aan het eind van de zwangerschap kunnen jullie beide je slaap goed gebruiken zodat jullie uitgerust de bevalling en de kraamweek ingaan.
Kuitkramp
Ben je al wakker geworden met een hevige pijn in je kuit? Nog niet? Dan heb je mazzel. Wel? Dan ben je één van de vele zwangere vrouwen die last heeft van kuitkrampen. Een zwangerschapskwaal die je nachtrust flink kan verstoren. De spier in je kuit verkrampt of trekt snel achter elkaar samen, dit gaat gepaard met een hevige pijn die kan doorstralen naar de rest van je been.
Het verkrampen van je kuit kan ontstaan door vermoeidheid, een verstoorde doorbloeding, tekort aan mineralen en zouten of onvoldoende beweging. Probeer daarom tijdens je zwangerschap gezond en gevarieerd te eten, genoeg te drinken en te bewegen en genoeg rustmomenten in te plannen.
Wanneer je ’s nachts wakker wordt met kuitkramp kun je je been strekken en je tenen naar je toe trekken. Dit zal in het begin even pijnlijk zijn maar het trekt snel weer weg. Kun je niet goed meer bij je been? Vraag je partner dan om je tenen zachtjes naar je toe te drukken. Het kan ook helpen om je kuit te masseren, een stukje te lopen of een warme kruik op je spier te leggen.
Is je kuit rood, gezwollen en warm en trekt de pijn niet weg? Neem dan direct contact op met je huisarts. Het kan zijn dat er een bloedpropje zit, dit is erg gevaarlijk en moet met spoed behandeld worden. Gelukkig komt het niet vaak voor.
Vocht vasthouden
Dikke voeten en enkels en stramme handen aan het einde van de dag? Waarschijnlijk heb je last van oedeem, of in normaal Nederlands, je houdt vocht vast. Het vasthouden van vocht komt veel voor tijdens de zwangerschap en is erg vervelend maar kan gelukkig geen kwaad. Maar hoe komt het dat je vocht vasthoudt en kun je er iets aan doen?
Onder invloed van je zwangerschapshormonen worden je bloedvaten dunner en slapper. Hierdoor wordt er meer vocht afgegeven aan de omliggende weefsels. Daarnaast zorgt de toenemende hoeveelheid bloed voor meer druk op je benen. Ook zorgt de groei van je baarmoeder voor meer druk op je bekken waardoor het bloed uit je benen minder makkelijk kan terugstromen.
Ongeveer 70% van de zwangeren houdt vocht vast tijdens de zwangerschap. En hoewel je hier de hele zwangerschap last van kunt krijgen zal je vooral in het laatste trimester meer vocht vasthouden. Helemaal voorkomen kun je het helaas niet, maar je kunt het wel proberen te beperken.
- Eet niet teveel zout, zout zorgt ervoor dat je meer vocht vasthoudt
- Leg je benen wat hoger als je zit
- Masseer je benen en voeten, van beneden naar boven
- Slaap met een kussen onder je voeten
- Drink genoeg water of thee, door veel te plassen kan je lichaam extra vocht afvoeren
- Eet vochtafdrijvende groente zoals asperges, selderij en venkel
- Blijf in beweging; beweging stimuleert de doorbloeding in je benen wat helpt bij de afvoer van vocht.
- Draag steunkousen; deze geven druk op je benen waardoor vocht zich niet kan ophopen.
