Kraamzorg; een recht of een plicht?
In Nederland heb je recht op 49 uur kraamzorg (45 bij het geven van kunstvoeding) verdeeld over acht dagen. Dit is gemiddeld zes uur per dag. Vaak komt de kraamverzorgster de eerste dagen wat meer uurtjes langs en bouwt dit langzaam af. Maar dit is een recht, je bent dus niet verplicht om kraamzorg af te nemen. Het wordt daarentegen wel aangeraden. De kraamweek is heel speciaal maar kan ook erg overweldigend zijn. Je moet herstellen van je bevalling, de hormonen gieren nog door je lichaam en je zal minder slaap krijgen. Daarnaast heb je er de zorg voor een kindje bij. Niet voor niets zijn de “kraamtranen” een bekend fenomeen.
Er zijn meerdere redenen waarom je kunt twijfelen aan het nemen van kraamzorg zoals financiële overwegingen, negatieve ervaringen, genoeg hulp van bijvoorbeeld ouders of je hebt liever geen “vreemde” in huis. Hieronder leggen we je wat meer uit over de taken van de kraamverzorgster, de soorten kraamzorg die je kunt afnemen, de mogelijkheden en kosten. Zodat je goed geïnformeerd de beslissing kunt maken voor wel of geen kraamzorg.
Wat doet een kraamverzorgster?
De kraamverzorgster komt de eerste acht dagen na de bevalling, zes uurtjes per dag langs. De bevalling is zowel voor jou als je kindje erg ingrijpend. De kraamverzorgster houdt daarom jullie gezondheid goed in de gaten. Ze meet dagelijks je temperatuur, bekijk de stand van je baarmoeder, houd de hoeveelheid bloedverlies bij en bekijk je hechtingen. Ook bij je kindje meet ze dagelijks zijn temperatuur, houdt zijn kleur in de gaten en weegt hem. Als het jullie eerste kindje is leert ze jullie hoe je jullie kindje in bad doet, verschoont en voedt. Geef je borstvoeding? Dan ondersteunt ze je hierin en laat zien hoe je je kindje kan aanleggen. Omdat hygiëne in de eerste week extra belangrijk is, ondersteunt ze ook met enkele huishoudelijke taken. Hierbij kun je denken aan het schoonmaken van het toilet en de badkamer, het verschonen van jullie bed en stofzuigen.
Soorten kraamzorg
Er zijn drie vormen van kraamzorg; volledige kraamzorg, minimale kraamzorg en beperkte kraamzorg. Bij volledige kraamzorg zal de kraamverzorgster de geïndiceerde uren kraamzorg (meestal 49) verdelen over acht dagen. Ze zal gedurende deze dagen jouw gezondheid en die van je kindje in de gaten houden, helpen bij de verzorging van je kindje en je leren hoe je dit moet doen en ondersteunen in het huishouden. Dit is veruit de meest gekozen vorm van kraamzorg.
De tweede optie is beperkte kraamzorg. Vind je het fijn om medische ondersteuning, hulp en advies te krijgen maar heb je liever geen zes uur per dag kraamzorg aan huis? Dan is beperkte kraamzorg misschien wel iets voor jou. Bij deze vorm van kraamzorg komt de kraamverzorgster vier tot vijf uurtjes per dag gedurende acht dagen. Ze richt zich voornamelijk op de medische controles van jou en je kindje. Daarnaast geeft ze advies, helpt ze bij de voeding en helpt ze met het schoonhouden van je slaapkamer, babykamer en badkamer.
Ten slotte kun je ook nog kiezen voor minimale kraamzorg. Bij deze vorm van kraamzorg komt de kraamverzorgster de eerste twee dagen ongeveer zes uur per dag. De dagen daarna komt ze drie uur per dag. Tijdens deze kraamuren zal ze zich voornamelijk richten op de verzorging en medische controles van jou en je kindje. Als er uren over zijn zal ze helpen met het schoonmaken van je slaapkamer, babykamer en badkamer.
Kraamhotel
Als je liever geen kraamverzorgster in huis hebt, kun je er ook voor je kiezen om tijdens je kraamweek te verblijven in een kraamhotel. Je verblijft in een huiselijke sfeer, krijgt alle hulp die je nodig hebt en kan ontspannen genieten van de eerste week met je kindje. In een kraamhotel is 24 uur per dag een kraamverzorgster aanwezig om je te helpen. Je krijgt hulp met de verzorging van je kindje, het geven van borstvoeding en het ontvangen van kraambezoek. Ook wordt de gezondheid van jou en je kindje in de gaten gehouden. Je mag maximaal acht dagen blijven in een kraamhotel.
Wat kost kraamzorg?
In Nederland heb je recht op kraamzorg. Dit betekent dat het vergoed wordt via het basispakket van je zorgverzekering. Dus de inschrijving, het intakegesprek, bevallingsassistentie en de kraamzorguren wordt vergoed door je zorgverzekering. Je krijgt minimaal 24 en maximaal 80 uur. De exacte aantal uren wordt bepaald via het Landelijk indicatie protocol. Per uur kraamzorg dat je thuis of in een kraamhotel ontvangt, geldt een wettelijke eigen bijdrage van €4,80 (2023). Je ontvangt als nieuwe moeder gemiddeld 49 uur kraamzorg verdeeld over acht dagen. Dit kost je 49 * 4,80 = €235,20 eigen bijdrage. Deze kosten kun je ook verzekeren via een aanvullende verzekering.
Wat als het niet klikt met de kraamverzorgster?
Zoals hierboven aangegeven is de kraamperiode is een speciale maar ook heftige periode. Vooral bij je eerste kindje. Je weet nog niet zo goed wat je kunt verwachten, moet lichamelijk nog herstellen van je bevalling, hebt de zorg voor een kindje erbij en je moet nog veel leren. Ook kunnen de nachten zwaar zijn. Juist in deze periode is het de bedoeling dat de kraamverzorgster je steun en toeverlaat is. Het is daarom erg belangrijk dat je je volledig op je gemak voelt bij haar. Dat je haar alles durft te vragen en durft te vertellen.
Als het niet klikt met je kraamverzorgster of je niet op je gemak voelt bij haar is het belangrijk om dit direct aan te geven. Bel de kraamorganisatie of laat je partner bellen en geef het aan. Ze zullen de volgende dag een andere kraamverzorgster sturen. Het komt vaker voor dat het niet klikt met de kraamverzorgster. Voel je daarom niet bezwaard om te bellen. Het is jouw kraamweek en een goede start is veel waard.
Kraamzorg wordt afgestemd op jouw wensen
Een kraamverzorgster heeft een aantal vaste taken zoals de medische controles van jou en je kindje. Maar verder kun je in overleg met de kraamverzorgster over hoe de kraamweek er qua verdeling van uren en werkzaamheden uit komt te zien. Kraamzorg is afgestemd op de zorgbehoefte van jou, je kindje en jullie wensen. Geef het aan als je dingen graag anders ziet.
