Wat is een zwangerschapsmasker?
Een zwangerschapsmasker is een verzameling van kleine, donkere pigmentvlekjes die ontstaan in je gezicht onder invloed van hormonale schommelingen tijdens de zwangerschap. De pigmentvlekjes zijn voornamelijk in je gezicht zichtbaar, rond je ogen, op het voorhoofd, je jukbeenderen en ook op je bovenlip en kin; vandaar de naam masker.
De betekenis van het zwangerschapsmasker, ook wel melasma of chloasma genoemd, is dus eigenlijk het best te omschrijven als een vorm van hyperpigmentatie van de huid.
Wat zijn pigmentvlekken?
Pigment is een natuurlijke kleurstof in de huid. Het wordt geproduceerd door melanocyten – cellen die in de huid, haarzakjes en ogen zitten. Wanneer deze cellen worden blootgesteld aan ultraviolette straling van de zon, produceren ze meer pigment om het DNA te beschermen tegen beschadiging. Door deze toename van de pigmentproductie krijgen mensen een “bruine kleur”.
Maar de aanmaak van pigment kan verstoord worden door diverse factoren zoals hormonen. Dan gaat je huid op sommige plekken opeens extra pigment aanmaken en wordt je huid op die plekken donkerder. Zo ontstaan pigmentvlekken.
Hoe ontstaat het zwangerschapsmasker?
Een zwangerschapsmasker ontstaat dan ook door zonlicht op je huid in combinatie met de hormonen oestrogeen en progesteron. Deze zorgen ervoor dat de cellen in je lichaam een teveel aan pigment aanmaken. Aangezien je hormoonhuishouding tijdens een zwangerschap op volle toeren draait, is het niet vreemd dat de pigmentvlekjes zich dus juist dan openbaren.
Hoewel het gedurende de hele zwangerschap kan ontstaan, komt het zwangerschapsmasker het vaakst voor tijdens het tweede en laatste trimester. Denk echter niet dat je goed bent weg gekomen wanneer de pigmentatie tijdens de zwangerschap uitblijft en je de kleine al fijn in je armen hebt. Na de bevalling kan het best even duren voordat je hormonen weer helemaal in balans zijn, dus ook na je zwangerschap kan je nog een zwangerschapsmasker ontwikkelen.
Invloed van de zonnebank op het zwangerschapsmasker
Dat de zon mede van invloed is op het ontstaan van de ontsierende vlekken is hierboven genoemd, maar wellicht vraag jij je af hoe het dan zit met de zonnebank. Of je nu een echte zonnebank fanaat bent of het gewoon af en toe een fijne manier van ontspanning vindt, tijdens je zwangerschap is het niet aan te raden. Zowel de zon als de zonnebank leveren uv straling en juist deze straling leidt tot een mogelijke overvloed aan pigment. Wil je het jezelf toch niet ontnemen, beperk het gebruik van een zonnebank dan tot incidenteel een kwartiertje, waarbij je jezelf goed insmeert. Op deze manier houdt je de kans op het krijgen van pigmentvlekken zo klein mogelijk, al geldt dit wel voor zover je er invloed op hebt. Je hormonen spelen immers een grote rol en zelfs erfelijkheid kan een oorzaak zijn.
Kan je een zwangerschapsmasker ook op je buik krijgen?
De donkere pigmentvlekken komen doorgaans voor op het gezicht, met name rond de jukbeenderen en ogen en op je voorhoofd en kin. Zo heel af en toe willen de vlekken ook tot uiting komen in de nek en/ of op de armen. Op je buik komt het niet voor, al krijgen veel zwangere vrouwen ook hier te maken met een typische zwangerschapskwaal die eenzelfde oorzaak kent: de linea nigra, oftewel de zwangerschapsstreep.
Is een zwangerschapsmasker te voorkomen?
Alles leuk en aardig, maar is een zwangerschapsmasker ook te voorkomen? Helaas is het antwoord nee. Het enige wat je kunt doen is de kans verkleinen door de zon (en zonnebank) zoveel mogelijk te vermijden, zeker op de warmste momenten van de dag en gedurende de warme zomermaanden. Ga je wel de zon in, beschermen je dan goed tegen uv licht. Jezelf goed insmeren, beschermen middels een stijlvolle hoed of in de schaduw blijven helpt hierbij.
Hoe is een zwangerschapsmasker te behandelen en wat als het niet verdwijnt?
Mocht je nu nog zo je best hebben gedaan en je duimen rood hebben gedraaid in de hoop dat je zou ontkomen aan deze toch wat ontsierende pigmentvlekken dan zit er helaas niet veel anders op dan wachten tot ze vanzelf weer verdwijnen. Het is altijd goed om je huid goed te verzorgen en voldoende te hydrateren, maar de donkere vlekjes krijg je enkel minder zichtbaar door het gebruik van make-up.
Je kunt ook pigment crèmes tijdens de zwangerschap gebruiken tegen de donkere vlekjes. Deze crèmes bleken de donkere vlekjes waardoor ze minder opvallen. Het is wel belangrijk om eerst advies in te winnen bij je verloskundige of de winkel. Veel pigment crèmes mag je niet gebruiken tijdens de zwangerschap.
In de meeste gevallen verdwijnt het zwangerschapsmasker na de zwangerschap weer. Als je hormoonhuishouding langzaamaan op orde komt, zul je zien dat de vlekken steeds minder zichtbaar worden. In enkele gevallen verdwijnt het masker helaas niet of niet volledig. Het is begrijpelijk dat je hier wat aan wilt doen. Lasertherapie, peelings en blekende crèmes kunnen een oplossing bieden. Raadpleeg in zo’n geval altijd een arts, zodat je voorzien wordt van een passend advies.
